ข้อความต้นฉบับในหน้า
๑๒๗
อุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก
๓.๒๒ ชนทั้งหลายผักกระทำความผิด ฐานประทุษร้ายต่อพระราชากิดี ผู้ประทุษร้ายต่อราชสมบัติดี ผู้ยึดถือเมียนประชาชนดี ย่อมจะขอพระราชทานอภัยโทษได้ แต่หาทำอัจฉราให้ยอมหรรคุณปราศได้ไม่ เพราะเหตุนี้ ข้าพระพุทธเจ้า จึงวิเคราะห์ธรรม.
ขุ.ซา. (โภธี) มก. ๑๒/๒๖๗
๓.๒๓ ราชสีห์ดีดี เสือโคร่งดีดี เสือเหลืองดีดี ย่อมฆ่ามีเคี้ยวกินสัตว์ที่ดินรนอยู่ได้ แต่ไม่สามารถจะเคี้ยวกินมัจฉารได้ เพราะเหตุนี้ ข้าพระพุทธเจ้า จึงวิเคราะห์ธรรม.
ขุ.ซา. (โภธี) มก. ๑๒/๒๗๒
๓.๒๔ นักเล่นกลทั้งหลาย เมื่อทำมวยกล ณ ท่ามกลางสนาม ย่อมลงมยันต์ว่าประชาชนในนี้น่าให้ลงเชื่อได้ แต่ไม่สามารถจะลงมุจจราจให้หลงเชื่อได้เลย เพราะเหตุนี้ข้าพระพุทธเจ้า จึงวิเคราะห์ธรรม.
ขุ.ซา. (โภธี) มก. ๑๒/๒๗๗
๓.๒๕ อสรพิพ์ที่มีพิร้าย โคร่งขึ้นมาแล้ว ย่อมขบกัดคนมนุษย์ถึงตายได้ แต่ไม่สามารถจะขบกัดมิจฉาราชให้ถึงตายได้ เพราะเหตุนี้ ข้าพระพุทธเจ้า จึงวิเคราะห์ธรรม.
ขุ.ซา. (โภธี) มก. ๑๒/๒๗๘
๓.๒๖ อสรพิิทธโกรธขึ้นแล้วขบกัดดูด หมอทั้งหลายย่อมอ่อนพิษร้ายนี้ได้ แต่ขออยากพิษของผู้อื่นจาระร่ายรายหาได้ไม่ เพราะเหตุนี้ ข้าพระพุทธเจ้า จึงวิเคราะห์ธรรม.
ขุ.ซา. (โภธี) มก. ๑๒/๒๗๘
๓.๒๗ แพทย์ผู้ชื่อเสียงเหล่านี้ คือ แพทย์ธรรมมมนตรี แพทย์เยวดุรณ แพทย์โกะอาจจะกำจัดพิษพระยานาคได้ แต่แพทย์เหล่านี้ต้องทำการริบเบียนอาการ เพราะเหตุนี้ ข้าพระพุทธเจ้า จึงวิเคราะห์ธรรม.
ขุ.ซา. (โภธี) มก. ๑๒/๒๗๙
๓.๒๘ วิชารักษาหหลาย เมื่อร่ายอาคมชื่อ โอมรมณ์ ย่อมหลายตัวได้ด้วยโอกาสหลาย แต่จะหยุดตัวไม่ให้จรูจราหนี้ได้ไม่เลย เพราะเหตุนี้ ข้าพระพุทธเจ้า จึงวิเคราะห์ธรรม.
ขุ.ซา. (โภธี) มก. ๑๒/๒๘๐
๓.๒๙ สัตว์ที่เกิดมาอาฆาตโดยความตายนั้นเหมือนผลไม้สุกแล้วมีภัย โดยการหล่นในเวลาเช้า ฉะนั้น.
ขุ.ม. (พุทธ) มก. ๕/๕๐๖