ความเบิกบานใจและความสุขในชีวิต : หน้า 328/370

๑๒๗๙ อุบาสิษฐไม่จากพระไตรปิฎก ๔.๒ เปรียบเหมือนคนก้าวนั้นมาลงทุนดูผลสำเร็จ ใช้หนี้ที่เป็นต้นทุนหมด เก็บไว้เป็นกำลังดูดุลซิรยา เขาคิดว่า เมื่อก่อนเราหนี้กู้พนันลงทุน การลงทุนสำเร็จ ผลได้ให้หนี้เก่าที่มาลงทุนหมดแล้ว กำไรยังมีเหลือไว้เป็นกำลังดูดุลและอรรถรส เพราะ ความไม่มีหนี้สินเป็นเหตุ เขาจึงได้รับความเบิกบานใจ และความสุขใจ เปรียบเหมือนคนใช้อาการหนัก บริโภคอาหารไม่ได้ ไม่มีกำลัง ต่อมาหายป่วย บริโภค อาหารได้ กลับมีกำลัง เขาคิดว่า เมื่อก่อนเราป่วยอาการหนักบริโภคอาหารไม่ดี ไม่มีกำลัง เวลานี้ หายป่วย บริโภคอาหารได้ มีำลังเป็นปกติ เพราะการหายจากโรคเป็นเหตุ เขาจึงได้รับความ เบิกบานใจ และความสุขใจ เปรียบเหมือนคนต้องโทษถูกคุมขังในเรือนจำ ต่อมา พ้นโทษออกจากเรือนจำโดยสวัสดี ภาพ ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายใดๆ เขาคิดว่า เมื่อก่อนเราต้องโทษถูกคุมขังในเรือนจำ เวลานี้ ออกจากเรือนจำโดยสวัสดิภาพ ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายใดๆ เพราะการพ้นจากเรือนจำเป็นเหตุ เขาจึงได้รับความเบิกบานใจ และความสุขใจ เปรียบเหมือนคนตายเป็นทาส พึงตัวเองไม่ได้ ต้องพึ่งผู้อื่น จะไปไหนตามใจชอบไม่ได้ ต่อมา พ้นจากความเป็นทาส พึงตัวเองได้ ไม่ต้องพึ่งผู้อื่น เป็นไทแก่ตัวเอง จะไปไหนได้ตามใจ ชอบ เขาคิดว่า เมื่อก่อนเราเป็นทาส พึงตัวเองไม่ได้ ต้องพึ่งผู้อื่น จะไปไหนตามใจไม่ได้ เวลานี้พ้นจากความเป็นทาส พึงตัวเองได้ ไม่ต้องพึ่งผู้อื่น เป็นไทแก่ตัวเอง จะไปไหนได้ตามใจ ชอบ เพราะความเป็นไก่ตัวเองเป็นเหตุ เขาจึงได้รับความเบิกบานใจ และความสุขใจ เปรียบเหมือนคนมีทรัพย์สมบัติ เดินทางไกลกันดาร หาอาหารได้ยาก มีเนฃเฉพาะหน้า ต่อมา ข้ามพ้นทางกันดาร ถึงหมู่บ้านสงบเรียบปลอดภัย โดยสวัสดิภาพ เขาคิดว่า เมื่อก่อน เรามีสมบัติ เดินทางไกลกันดาร หาอาหารโดยยาก มีเนฃเฉพาะหน้า เวลานี้ข้ามพ้นทางกันดารถึง หมู่บ้านอันสงบสงั่ง ปลอดภัยโดยสวัสดิภาพ เพราะการพบภูมิทัศนองอรณ์เย็นเป็นเหตุ เขาจึงได้ รับความเบิกบานใจ และความสุขใจ ที่ปา. (พุทธ) มก. ๑๖/๒๐๐ ๕. ความโลก ๕.๑ ข้าแต่พระราชา พวกเราดี ชนเหล่านี้โลกจัดดี จะต้องเลี้ยงของมากเพราะ ของน้อย เหมือนดังเสือจากัวร์ทั้งหมด เพราะถ้ามีดีเดียวเท่าๆ ขุ.ชาด. (โพธิ) มก. ๕๗/๑๕๙