ปัญญาและพระวินัย : หน้า 2/288

ประโยค - ปัญญา สมันดิบปะปลากาก อรรถกพระวินัย ปวัติ วินนา - หน้าที่ 716 ผู้เห็นด้วยสมันดิกาบุ อนันต์สิ่งใดขาดจากามีได้ในธรรมะหวังวัง ผู้ใช้ ด้วยปัญญา ซึ่งสามารถอธิษฐานธรรมทั้งวัง ผู้เห็นแม่ซึ่งรูบทั้งหลาย ที่อยู่ในภายภาคิน คั่นส่วนวิสัยญาณแห่งสัตว์ทั้งปวง ด้วยมัชฌิมา อัญผ่อนใส่ยัก ผู้เห็นด้วยปัญญาเครื่องแทงลอด มีสมาธิเป็น ปฐฤฐาน ยังประโยชน์ตนให้สำเร็จ [๔๒] ผู้เห็นด้วยเทคนิคปัญญา มีกรณีเป็นปริญญา ยังประโยชน์ผู้เห็นให้สำเร็จ ผู้เป็นพระอรหันต์ ตรัสรู้เองโดยชอบ ทรงบัญญัติปัญญาโดยไว้ ปุญญปารัง นั่น ทรงบัญญัติที่ไหน ? ทรงปรารภใคร จิงบัญญัติ ? ทรงบัญญัติ เพราะเรื่องอะไร ? ในปัญญาปาราชิกนั้น มีบัญญัติหรือ ? ฯ ฯ ปญฺญ- ปาราชิกนั้น ใครนำมาแล้ว ? แต่คำว่า ยนิเตน ภควตา ชานตา ปสุตา อรหตา สมรร- สมุทเทน ปรนู ปราชิก นี้ เป็นแต่เพียงยานของบทนั้น ที่ มาแล้วในปัจจุบันเดียว ในวะระคำถามและคำตอบเท่านั้น. ก็แลในวะระคำถามและคำตอบนี้ พิ่งถามแล้วตอบทีละ ๆ แม้ก็เทียว โดยยืนอ้างอย่างนี้ว่า “ถามว่า ปุญญาปาริจิกทรง บัญญัติที่ไหน ? ตอบว่า ทรงบัญญัติทิกราชา สติทรงปรารภใคร ? ทรงปรารภพระสัพพุทธนั่น กลัณฑบุตร.” ข้อว่า เอกา ปญฺญตภู มีความว่า บัญญัติว่า “กิณฺฑญาใด พิงแสพคณฺธรรมา กิณฺฑนั้น เป็นปาริช (ปาริช เป็นปัญญา) หลงวาสมีได้” นี้ เป็น บัญญัติอันหนึ่ง.