พระวินัย และการปฏิสนธิในพระพุทธศาสนา : หน้า 5/288

ประโยค - ปฏิสนธิสมมติปลากกา อรรถกถาพระวินัย ปริวาร วันนา - หน้าที่ 719 อุเทส โดยอุเทสน ที่ 2 เท่านั้น ดังนี้ว่า ตรุตรีม จตุตรีม ปราปกิจ มนม เป็นอาทิ. สองบทว่า อญฺญู วิจิตฺตีน ได้นำ บรรดาวิตังหลายมี สีลาวิตเป็นต้น. จริงอยู่ อาณติ 2 กองต้น ชื่อว่าสีวิต & กองที่เหลือ ชื่อ ว่าอาวฤติวิต, มิจฉาทิฐิและอันนาคิทฺธิ ชื่อว่าทิฐิวิต,, [๔๔] สิกาขบท 6 ที่รงบัญญัติพระอรฺหเวสีเป็นเหตุ ชื่อว่าทิฐิวิต, วิตฺต. บรรดาวิต 4 เหล่านี้ ปรารถนากัน จัดเป็นสีวิต ด้วย ประกาศนะนี้. ข้อว่า เอกนฺ สมุจฺฉานน มีความว่า ปฏิสนธินี้ เกิด ขึ้นด้วยสมุจฺฉานอันหนึ่ง ย่อมถึง 2 (คืออกัปกิริย) จริงอยู่ ในองค์ 2 นี้ จัดเป็นองค์, แต่ก็ย่อมต้องอาบัติด้วย กาย. ด้วยเหตุนี้ ท่านจึงกล่าวว่า "ย่อมเกิดขึ้นแต่กายและจิต." ข้อว่า ทุจฺฉิ สมณฺโญ มีความว่า ภิกขุผูถกถามอยู่พร้อมหน้า ก็นว่า "ท่านเป็นผู้ต้องหรือ ? " จงปฏิญฺญา ว่า "จริง" ข้ามเจ้าเป็น ผู้ต้องแล้ว" ความบาดหมาง ความทะเลาะ และความเก่งแย่ง เป็น อันสนฺตกในทันทีนั่นเอง, ทั่งโบสถ์หรือวารณะ ย่อมเป็นธรรมอัน สงฆอาณจบฺด้วยคนคนเสียแล้วกระทำได้; เพราะเหตุนี้ อธิกรณ์ นั่นจะจับด้วยสมมต 2 คือ สัมมาทิฏฐิ, ปฏิญฺญากตฺตะ 1. และอุปทวะบางอย่าง ย่อมไม่มี เพราะปัจจัยอันก็การจดบุคคลนั้น.