อรรถกฺพระวินัย ปริวาร: ความรู้เกี่ยวกับกรรมและอภิญญา : หน้า 186/288

ประโยค - ปัญจมสนิทปลากาก อรรถกฺพระวินัย ปริวาร วัตถนา - หน้าที่ 899 สองบทว่า ปวราณมาณ มานชาติ ได้แก่ ไม่รู้จักปวราณ- กรรม ๔ อย่าง ต่างโดยชนิดมีกรรมเป็นวรรโดยธรรมเป็นต้น. สองบทว่า อาปุตานาปุตะ ฯ ชานาติ ได้แก่ ไม่รู้ชาต และอนุตบัติ ที่ทรงแสดงในกถาขั้นนั้น ๆ. สองบทว่า อานุโน กมมฺโกมโน มีความว่า ภิกษุต้องอาบัติ แล้ว กรรมอ่อนเป็นกิจกอันสูงงาม แล้ว เพราะการต้องนั่นเป็นปัจจัย. [ว่าด้วยกรรมของภิญญาไม่อวรรง] สองบทว่า กมมฺน น ปฏิปลาสมฤทฺพุ มีความว่า [๓๕๑] กรรมของภิญญั้น อันสูงไม่พึงให้รบ เพราะเหตุที่เธอประพฤติ โดยคล้องตามพรรคพวก อธิบายว่า เหมือนบุคคลที่ถูกล่ามไว้ด้วย เชือก อนันจะพินิจแก่สิ่งนั้นๆ. [ว่าด้วยของ๕ ของภิญญูผู้ล่าสงคราม] หลายบทว่า สอด อุปลี สุโม โมกขัณฺฐนียา กมมุนี กฎิติ มีความว่า ถ้าว่าสมก็ระทำกรรมมูโบสกเป็นต้น อันภิญญู ทั่งหลายผู้พร้อมเพรียงกันพิพากษาเท่า, อนันความอุดหนุน (เก่าๆ ทะเลฯ) อันภิญญ ไร ๆ ไม่พึงให้ ในเมื่อกรรมสม คีมีอุปนิษฐ์และ ปวราณ เป็นต้น ต้องกล่าว ก็ว่า สงฆ์ให้แสดงโทษล่วงเกินแล้ว กระทำสังฆสมคีดีดี กระทำการรับรองด้วยตินวตราการวินัย กระทำโบสถนและปวราณดีดี, กรรมเห็นปานนี้ จัดเป็นกรรม ที่สงฆ์ผู้พร้อมเพรียงพิพากษา.