วิเคราะห์อารติพทิพและกองอาบัติ : หน้า 36/288

ประโยค - ปัญญามีดปลาอากิอรอถดพระวันปีวิราว วันอันนา - หน้าที่ 750 [ว่าด้วยวิเคราะห์แห่งอารติพทิพเป็นต้น] ที่ชื่อว่า อารติ เพราะวิเคราะห์ว่า "เว้นไกลจากกองอาบัติ เหล่านั้น" อีกอย่างหนึ่ง ธรรมชาติที่วันอย่างกวาดจากกองอาบัติ เหล่านั้น ชื่ออารติ. ที่ชื่อว่า วิรติ เพราะวิเคราะห์ว่า "เว้นเสียต่างหากจากกอง อาบัติเหล่านั้น." ที่ชื่อว่า ปฏิวิต เพราะวิเคราะห์ว่า "วันเฉพาะหนึ่ง ๆ จากกองอาบัติเหล่านั้น." ที่ชื่อว่า เวรมณี เพราะวิเคราะห์ว่า "ขบวนเสีย คือยังเวร ให้สาบสูญ." ที่ชื่อว่า อภิรยา เพราะวิเคราะห์ว่า "วิรติ้น เป็นเหตุอัน ภญุไม่ทำกองอาบัติเหล่านั้น." ที่ชื่อว่า อภิญญา เพราะเป็นบัณฑิตต่อความกระทำกองอาบัติที่ จะพึงเกิดขึ้น ในเมื่อวิรตินันไม่มี. ที่ชื่อว่า อนุญฺญตฎี เพราะเป็นบัณฑิตต่อความต้องกอง อาบัติ. ที่ชื่อว่า เวลา เพราะเป็นเหตุผลกนู อธิบายว่า "เพราะเป็น เหตุคลอน คือเพราะเป็นเหตุนันธ." ที่ชื่อว่า เสฎฐ เพราะวิเคราะห์ว่า "พูดไว้ คือจริงไว้ ได้แก่ คุมไว้ซึ่งทางเป็นที่ออกไป." คำว่า "เสฎฐ" นี้ เป็นชื่อแห่งกองอาบัติ