กรรมลักษณะในพระธรรมคำสอน : หน้า 262/288

ประโยค - ปัญญา สมันดตปปลากาวรรณจิราลัย พระวิเศษ วัณณะ - หน้าที่ 975 [กรรมลักษณะ] สองคำว่า กุมลักษณะเดฺย ปฏจ์ม มีความว่า ในเรื่อง เหล่านี้ที่ว่า "ก็โดยสนั่นนั้นแหละ ภิกษุพุทธคดี เอาน้ำโกลนรด ภิกษุผู้นั้นหลาย ด้วยหมายว่า "แม้ในกุญแจทั้งหลายพิธีรักใคร่ใน พวกเรา" เปิดกายอวดกุญแจทั้งหลาย, ถอดแขนออกกุญแจทั้งหลาย, เปิดองคชาตแสดงแก่กุญแจทั้งหลาย, พูดเกี่ยวกับกุญแจทั้งหลาย หักสือกับกุญแจทั้งหลายด้วยหมายว่า "แม้นใน ภิกษุทั้งหลาย พิธีใครในพวกเรา" ดังนี้ พระผู้พระภาคทรงบัญญัติทุกกฎเก ภิกษุเหล่านั้น แล้วทรงอนุญาตวันทิยมอันใด ไว้ในภิกษุ- ขันธ์อย่างนี้ว่า "ภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตเพื่อองทนทธรรมนัก ภิกษุมั่น," ครั้งนั้นแหละ ภิกษุทั้งหลายได้มีความรํ่ารื่นเริงว่า "ทัต- กรรม อันเราจะพึงทำอย่างไรนะ? จึงกราบทูลเนื้อความนั้น แด พระผู้พระภาค, พระองค์จึงตรัสว่า "ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุนันอ้น ภิกษุนิสงฆ์ พิงทำให้เป็นผู้อันคนเป็นไมดควรไหม" ดังนี้ อันวิทธรรม นัน ย่อมเป็นกรรมลักษณะแท้ ย่อมเป็นฐานะที่ครบ ๕ แห่งโลกน- กรรมนี้ จริงอยู่ อันวิทธรรมนัน เป็นลักษณะคือกรรมแห่งโลกน- กรรมนัน หากลายเป็นอย่างอื่นมิอาสะนามิเป็นต้นไม่ เพราะฉะนั้น ท่านจึงเรียกว่า "กรรมลักษณะ" การทำอานติฺธรรมนัน พระผู้ม- พระภาคได้ตรัสไว้ในกุฎฐปันธกนั่นแล้วแล