การทำความเห็นแจ้ง : หน้า 193/288

ประโยค - ปัญญามนต์ปลาทากา อรรคถาพระวันนา ปริวาร วันนที 906 สองบทว่า จ จ ปฏูพารุกิโล โโต ได้แก่ เป็นผูไม่ ฉลาดในค่ำต้นและคำหลัง. คำที่เหลือในบทที่จบง นับว่าขึ้นทั้งนั้น เพราะเป็นคำที่ควร ทราบโดยปฏิบัติชนจต่อคำที่กล่าวแล้ว และเพราะเป็นคำที่ได้เปิดเผย แล้วในหนหลัง ฉะนี้แล. จบพรรคธนานิสติวัด คณะปฏิรูปสมานวัด และโหวาทวัด. [ว่าจะทำความเห็นแจ้ง] วินิจฉัยในฐานะวิมังวัด พึงทราบดังนี้ :- การทำความเห็นให้แจ้ง ชื่อว่าทำความเห็นแจ้ง. คำว่า ทิฏฐวินิจฉัย นี้เป็นชื่อของวินัยกรรม กล่าวคืออาการ แสดงอาบัติ ซึ่งประกาศแจ้ง. บทว่า อนาปฏิญญา ทิฏฐิ อาวิกรโร มีความว่า แสดง อนาบัติแท้ ๆ ว่าเป็นอาบัติ. บทว่า อเสนานามินา ได้แก่ ทำความเห็นแจ้งในกรณีบัด อธิบายว่า "แสดงอาบัติสงฆาทิศและปริก." บทว่า เทสตาย ได้แก่ ทำความเห็นแจ้งเมื่อในลุกกาบัติ แสดงแล้ว อธิบายว่า แสดงอาบัติที่แสดงแล้วชี้อก. สองบทว่า จุติที ปญฺญา ได้แก่ ทำความเห็นแจ้ง อย่างที่ กิณฑ ๔-๕ รูปทำความเห็นแจ้งกัน อธิบาย ๕-๕ คนแสดงอาบัติ พร้อมกัน.