การวินิจฉัยในสาราณียัมมินเททส : หน้า 40/288

ปราชญ์, "บ้าง ว่า "ท่านเป็นผู้ต้องสงสัยเสมอส" บ้าง โทษทั้งหลาย มีความโกรธและความผูกโกรธกันเป็นต้น ของภูมิลทั้งหลายผู้โจม กันและกันอย่างนั้น จัดเป็นภูมิเพื่ออาณา [สาราณียัมมินเททส] วินิจฉัยในสาราณียัมมินเททส พึงทราบดังนี้:- กายกรรมที่กระทำด้วยจิตประกอบด้วยเมตตา ชื่อเมตตา กายกรรม สองบวกว่า อาวี เจว โร โข จะได้แก้ ทั้งต่อหน้า ทั้งลับหลัง ในกายกรรม ๒ อย่าง ด้วยอาญาแห่งต่อหน้าและลับหลังนั้น การถึงความเป็นสหาย ในการงานทั้งหลายมีจรรยามีวินัยของ ภิกษุใหม่ทั้งหลาย เชื่อมต่อกายกรรมต่อหน้า ส่วนสมกิจกรรม ทั้งปวง แม้ต่างโดยมีล้างเท้าและพัดลมเป็นต้นให้พระเถระทั้งหลาย ชื่อเมตตากายกรรม ต่อหน้า การเก็บเงิน ภณะแห่งหลายกิริยาเป็นต้น ที่ภิกษุใหม่ และพระเถระทั้ง ๒ พวกเก็บงำไว้ไม่ได้ ไม่ทำความดูแลในภิกษุใหม่ และพระเถระเหล่านั้น ประหนึ่งเก็บสิ่งของที่ตนเก็บไว้ไม่ได้ฉะนั้น ชื่อเมตตามายกราม ลับหลัง ข้อว่า อยูปป์ ธมโม สาราณโย มีความว่า ธรรมกล่าว คือเมตตามายกรรมนี้ อันเพื่อพรหมจรรย์ทั้งหลายพิระลึกถึง อธิบายว่า "บุคคลใด ยสัตย์ให้เกิด กระทำกรรมกล่าวคือเมตตา