อรรถกถาพระวันสิ: ปัญญาและสักขาบท : หน้า 23/288

ประโยค - ปัญญาอมณ์ตสัณตปลาขาก อรรถกถาพระวันสิ ปริวาร วันนตา - หน้าที่ 737 นอกทาง แสดงธรรมแก่มนุษย์เป็นไม่เป็นไป ผู้ไปในทาง ๑. สองบทว่า วชชนาขุตติ คณา ได้แก่ ปราชิก ๑ สักขาบท กล่าวคือ วัจฉปฏิสนธิสักขาบท ๑ อุติตตามวัตถสนธิสักขาบท ๑, หักดคหนาทิสักขาบท ๑. สองบทว่า โอสถา ปจฉาฌิวษฺา ได้แก่ ๒ สักขาบทที่พระ- ผู้มีพระภาคตรัสว่า "ภิญญาใด ไม่บอกกล่าวสง่าผู้ทำ ไม่ทราบ ความพอใจของคณะ พิงตกนโทษ (ภิญญา ผู้กสนสงผู้พร้อมพรั่ง ยกวัตบแล้ว โดยธรรมโดยวินิ โดยสัตตคุสาน) ๑. ภิญญาใด โกรธเกลือ มีใจไม่แช่มชื่น พิงกล่าวอย่างนี้ว่า "ข้าพเจ้า" คำนี้เป็นต้น ๑. หลายบทว่า ภาคี สุตฺวา เทวา ได้แก่ หลายสักขาบท ที่พระผู้ประกาศตรัสว่า "ภิญญาใด อันสงฆมาทภายหลัง ในอธิรณฺ บางเรื่องเท่านั้น ดังนี้ ๑ อนันภิญญา นี้หลายเป็นผู้ลูกคล้ำกันอยู่ ดังนี้ ๑ อนันภิญญาโด พิงกล่าวอย่างนี้ว่า "ท่านทั้งหลายจงเป็นผู้ ลูกคล้ำกันอยู่นั่น แม่เจ้า" ดังนี้เป็นต้น ๑, ภิญญาใด พิงประทหาร บ่วงตัวแล้วร้องให้ ดังนี้ ๑." [๔๕] สองบทว่า วิสฺทุเพท ทุกฺจิตา ได้แก่ ๒ สักขาบท ที่พระผู้มีภาคตรัสว่า "ภิญญาใด พิงลองเองดีกี ให้ผู้อื่นและ ดีดัง = จั่งจรองของภิญญา ๑, ภิญญาใด พิงไม่บำรุงองค์ดีดี ไม่พึ่ง ให้ผู้อื่นบำรุงดีดี ดังสหชีวิต ผู้งทุกข์ ๑"