การวินิจฉัยในธรรมวินัย : หน้า 232/288

ประโยค - ปัญญามีสมันตปาลากา อรรถกถพระวินัย ปริวาร วันนา - หน้าที่ 945 ย่อมะแข็ง คือย่อมถึงความประกอบโดยชอบ ด้วยสัมมาวินัย. แต่ในธรรมเหล่านี้ สัมมาวินัยอย่างเดียวแล เว้นสมทธ์หลายเสีย ย่อมะแข็ง คือ ย่อมถึงความเป็นสมะได้ จริงอยู่ ขึ้นชื่อว่าความ เว้นจากสมะอันเสียด สำเร็จไม่ได้ แห่งสัมมาวินัยนั้น หามิได้ ด้วย เหตุนั้น ท่านจึงกล่าวว่า "ในอาบัติ ๓ กองนี้ อาบัติกรองหนึ่ง เว้น สมะเสียดระับได้" เนือความนี้ ท่านกล่าวไว้ในอรรถกถาทั้งหลาย โดยอธิบายนี้ก่อน แต่ข้าพเจ้าอธิบายเนื้อความเพียงปฐมแห่งนิบาต คืออิท คือชอบใจเนื้อความนี้ว่า "ว่าา เอกกตฺว สมดฺติ วินา สมเดทฯ" มีความว่า ในอาบัติ ๓ กองนั้น กองอาบัติปาราชิกกอง เดียว เว้นสมเสียดีกระรับได้ คือ ย่อมะรับด้วยสมทะทั้งหลาย หมู่ได้ จริงอยู่ แม้พระผู้มีพระภาคก็ได้ตรัสว่า "อาบัติใด ไม่มีส่วนเหลือ อาบัตินั้น ย่อมะรับด้วยอธิกรณ์ไหน หมายได้, ย่อม ระงับในสถานเหลือ อาบัตินั้น ย่อมะรับด้วยอธิกรณ์ไหน หมายได้." [ผู้ทำลายสมะไปสู่อนาย] บทว่า อุทธทยุตฺต มีความว่า [สฺษฯ] พึงทราบบุคคล ผู้ทำลายสมะต้องไปสู่อนาย ๑๔๕ พวก ด้วยอำนาจหมวดแปล ๑๔ หมวดเนื่องด้วยภกฤตวัตถุ ๑๔ ที่พระผู้มีพระภาคตรัสไว้ในสงฆเมท-] นธกะอย่างนี้ว่า "อุบาสี กิเลสในธรรมวินัยนี้ มีความเห็นใน ประเภทแห่งอธิมกุฏฐ์นั้นว่า ไม่เป็นธรรม มีความสงสัยในประเภท แห่งอธิมกุฏฐ์นั้นว่า ไม่มีธรรม มีความสงสัยในประเภทแห่ง