การวินิจฉัยกรรมตามหลักธรรม : หน้า 257/288

ประโยค - ปัญญามีตปลากifar อรรถถาคพระวันซิ ปริวาร วันฉนา - หน้าที่ 970 สิามาของผู้อื่นด้วย สิามาของตน บทว่ อญาโณฏตรติ ได้แก่ สมมติทับสิามาของผู้อื่น ด้วย สิามาของตน [๒๑] ในการสมมติสิามนั้น ความคาบเกี่ยวกับและความทับ กันจะมีได้ด้วยลักษณะอย่างใด ลักษณะทั้งปวงนั้น ข้าเจ้าได้กล่าว เสร็จแล้วในอุโบสถชั้นธรณี สิามาทั้ง ๑๑ อย่างนี้ ไม่จัดเป็นสิามา เป็นเท่ากับความเขตเท่านั้น กรรมที่ส่งนี้นั่นทำในสิามหล่านั้น ย่อมเสีย ด้วยประกาศนี้ เพราะ เหตุนี้ ท่านจึงกล่าวว่า "กรรมย่อมวิบัติโดยสิามา ด้วยอาการ ๑๑ เหล่านี้" [กรรมวิบัติโดยประสา] อันนี้ พึงทราบวินิจฉัยในวัดแห่งกรรมโดยประสา ดังต่อไปนี้:- ไม่มีคำว่านึ่งที่ว่าจะไม่ดี ลักษณะของภิกขุผู้ขาดธรรมและภิกษุผู้วร่านะในกรรมวินิต โดยประสา นี้ ที่ท่านเจ้าคำกล่าวก็มิมีบ้าง แต่ท่านได้กล่าว ไว้ข้างหน้าแล้วและ ได้ยืนตัวว่า จตุโตภิ ญญู ปณฺฏตุตตา กุมมปฏุตต ดังนี้ บรรดาเทหล่านั้น สองนวว่า ปฏุตตา กุมมปฏุตตา มี ความว่า ในกรรมที่ส่งมุจรพังทล ภิกขู รูปฺุมิเตนเป็นปกติ คือ ผู้อื่นสงมืได้ยากวัตร อันสงมืได้อานลงโทษ ผู้มีอาศรมจุทธิ์ ภิกขุ ๕