ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค - จุดดลสมดุลปทุอา อรรถวรรคพระวินัย อุตตรวรรค วรรคา - หน้า 653
[ว่าด้วยองค์แห่งการฉวยอธิรณ]
ภิกษุผู้ประสงค์จะชำระพระศาสนาให้หมดจด จึงฉวยอธิรณ์ใด
ด้วยกัน อธิรณ์นั้น พระองค์ท่านเรียกว่า "อุตตานน" ในคำว่า
"อุตตานน อาทฤกฤมน"
(๔๕๕) กายนี้ คือ "ราชภัทร โจรภัทร ทุทธมิคธัย์ กาลที่ฝน
เปียกชุ่ม" เป็นสมญิโกชฌกาล ในคำว่า อกิโล อิม อุตตานน
อาทฤกฤน นี้ กาลพิเศษเห็นแยกกัน
ข้อว่า อฏิติ อิท อุตตานน มีความว่า อธิรณ์นี้ไม่มี
อธิรณ์ว่า "ถ่าว่า ภิกษุเมื่อพิจารณาทรงอย่างนี้ว่า "อธรรรม เรา
ถือว่า เป็นธรรม, หรือว่า ธรรมา เราถือว่า เป็นธรรม, หรือว่า
มิใชไว้นั่น เราถือว่า วิญญ, วิญ, เราถือว่า มีไว้เน่า, หรือว่า
บุคคลสุคติ เราถือว่า บุคคลมีสุข หรือว่า บุคคลมีสุข เราถือว่า
บุคคลสุคติ" อธิรณ์ที่จริง พึงทราบโดยปริยายอันแสดงกัน
อธิรณ์ว่า เป็นไปเพื่ออันตรายแห่งชีวิต หรือเพื่ออันตราย
แก่พหรมรรษ์ อธิรณ์นี้ ช้อวไม่ประกอบด้วยประโยชน์. ในคำว่า
อนุตตสญัติ อธิ อุตตานน นี้ อธิรณ์ที่แยก (จากนั่น) ชื่อว่า
ประกอบด้วยประโยชน์.
ข้อว่า น คิริสตามิ สนธิธูอ สมนุกมฺ ภิกฺขุ มีความว่า
จริงอยู่ ในคำบางคราว ภิกฺขุทั้งหลายผู้สนับสนุนฝ่ายของตนเห็น
ปานนั้น ย่อมเป็นผู้นเธอไม่อาจจะได้ ในเพราะภัยมีราชัยเป็นตัน
พระผู้พระภากรงหมายเอาความไม่ได้ น จิรสว่า "เราเจ้าไม่ได้"