ข้อความต้นฉบับในหน้า
प्रโยค - อุดมสมบัติภาคิ ฤทธิ์ อรณกอพระวันวิ อุตรรา วรรณา - หน้าที่ 671
[๔๕๕] ปัญญาสักขันธ์ ๔ วรรณนา
วิจัยในปัญญาสักขันธ์ ๔ นี้ :-
สองเท่า ปญฺญ นิพาย ปูจิ มีความว่า ท่านพระมหา-
กัลสสป ถามนิยก ๔ คือ ทีมินาย มัชฌิมนิยก อัตตนฺตรินิยก
สังฺอุตฌฺนิกาย ฦทธนิกาย.
คำอย่างนี้ว่า "เว้นปราชิก ๔ เสีย สิกขาบทที่เหลือ เป็น
สิกขาบทเล็ก และเล็กน้อย" เป็นอรรถ พระสังคหกะระทั้งหลาย
กล่าวแล้วโดยปริยาย เพื่อแสดงความที่สิกขาบททั้งปวง อันท่านฟัง
รวมรวมเอาไว้ ไม่ละทิ้งแม้สิกขาบทเดียว.
หลายเท่าว่า อิท โว สมานนี มีความว่า นี้ สควรแก่สมณะ
ทั้งหลาย โฉ อธํ ใช้นิรตสังกถว่ายบถวายเต็ม.
บทว่า ฏฐมกสิล มีความว่า ควรแก่การบวชเป็นภิริทพาน
ของพระสมณะ ยังปรากฏอยู่เพียงใด กาลเพียงนั้น เป็นกาลแห่ง
สิกขาบทที่พระสมณะทรงบัญญัติเคลื่อนแล้วกล่าวทั้งหลาย.
ว่าแก่ อภิษฎ ๔ อาวุโส อนุโม ทุกข์ ฑกูญ นี้ อันทพระเถร
ทั้งหลาย เพียงแต่จะวิตว่า "กรรมนี้อันทําไม่มีแต่" จึงกล่าวแล้ว,
หาได้กล่าวหมายถึงอาบัติไม่. อันทพระเถรเหล่านั้น จะไม่รู้อาบัติ
และมิใช่อาบัติ หามิได้.
จริงอยู่ ในบัดนี้เอง ท่านพระมหากัสสะปะได้ประกาศคำว่า