การวิเคราะห์จิตใจและเมตตาในธรรมะ : หน้า 247/270

ประโยค - จุดดุลสมดุลปลาทะเล ตรอดอกพระวิเน ย์ อุตรรา วรรา - หน้า 655 บุคคลใด [๔๕๓๙] ประหารถกีดี แพทยกรรมทั้งหมดมีการผิด เป็นต้น อันบุคคลใดทำแล้วแก่กุหลาบทั้งหมดกีดี กายสมาจารของ บุคคลนั้น เป็นช่องทะลุ เหมือนในตลาที่ปลากิน และชื่อวิมิ โทษ ที่ควรสอดช่อง เพราะเป็นของที่จะพึงอาเพื่อบุคคลได้ คือ เพื่ออบรม ในที่ใดที่หนึ่งได้ กายสมาจารที่แตกกัน พึงทราบว่า "ไม่มีช่องทะเล ไม่มีโทษที่ควรสอดช่อง." ส่วนวิสาฯยากร ย่อมเป็นช่องทะลุ และมีโทษควรสอดช่อง เพราะพูดปด พูดเสียดแทง พูดส่อเสียด และโจทอบดีไม่มีมูลเป็นต้น. วิสาฯยากรที่แผกกัน พึงทราบว่า "ไม่มีช่องทะเล และไม่มีโทษที่ควร สอดช่อง." ข้อว่า เมตตา นู โบ ม จิตต มีความว่า จิตของเรามีเมตตา คัดคงลง ถึงทับแล้วด้วยความใส่ใจในเมตตา บทว่า อนามตา ได้แค่ เว้นจากอามตา อธิบายว่า "ปราศจาก อามตา ด้วยอำนาจแห่งความเมตตา ข้อว่า อิทธิ ปน อาวุโส กุตุ กุตุ ถวตา มีความว่า สิทธาบทนี้ พระผู้พระภาคตรัสแล้วที่เมืองไหน ? [ว่าด้วยธรรมที่โจทกี้พึงตั้งในตน] วิจฉัยในคำว่า กาแลน วุฒามิ เป็นอาทิ พึงทราบดังนี้ :- ภิญญาในหนึ่ง เมืองบุคคลผู้หนึ่งให้ทำโอวาทดังอิทธิ กล่าวว่า กล่าวโดยกลา. เมืองโจทในทามกลางสงฆ์ ทามกลางคณะ โรงสลาก ข้ามด้าน โรงวัด ทางที่เที่ยวภิกษุและโรงฉันเป็นต้นดี ในขนะที่