ข้อความต้นฉบับในหน้า
ปรโโยค - พระธีมปฏิบัติธรรมภาค ๑ - หน้า 5
[ทรงเปรียบเทียบด้วยฟองน้ำและพับแกลก]
พระสาดา ระดับอยู่ที่พระคันฐู่นั้นแหละ ทอดพระเนตรเห็น
พระธระนันแล้ว จึงตรัสว่า "อย่างนั้นนั่นแหละ ภิกษุ อัตภาพนี้
มีรูปอย่างนั้นแล มีบุตรฉันและแตกไปเป็นภาพแน่แท้ เหมือน
ฟองน้ำ (และ) พับแกลก" ดังนี้แล้ว ตรัสพระคาถานี้ว่า:-
"ภิกษุรู้แจ้งกายนี้ (ว่า) มีฟองน้ำเป็นเครื่อง
เปรียบ รู้ชัดเจนนี้ (ว่า) มีพับแกลกเป็นธรรม
ตัดพวงดอกไม้ของมารเสียแล้ว พึงถึงสถานที่
มังกรจะรามไม่เห็น.."
[แก้ฮอรถ]
บรรดาทเทหล่านั้น บทว่า เผดจม์ ความว่า รู้แจ้งกายนี้
คือ อันนั้นวาเป็นที่ประชุมแห่งส่วนต่าง ๆ มีฉะเป็นต้น ว่า "เห็นสม
ด้วยฟองน้ำ เพราะอรรถวา "ไม่มีทีกลาง มีถล่งทราม ไม่มีอยู่ นาน
และเป็นไปชั่วกา.]
บทว่า มิอธิษฺมุ เป็นต้น ความว่า รู้ชี้ ว่ารู้ ได้แก่ทราม
ว่า "แมกานี้ ชื่อว่า มีพับแกลกเป็นธรรม เพราะอรรถว่า เป็นไป
ชั่วขณะและปรากฏนิดหน่อย เหมือนอย่างพับแกลก เป็นดูมีรูปร่าง
(และ) เป็นดูแสร้งความเป็นของที่อธื่อลาได้แก่บุคคลทั้งหลาย
ผู้นอนอยู่ ณ ที่ใกล้ (แต่) เมื่อบุคคลเข้าไปใกล้ ย่อมปรากฏเป็นของ
ว่างเปล่า เข้าถึงความเป็นของอธื่อลาไม่ได้ ฉะนั้น.."
สองบทว่า มารสูตร ปุปผกานิ เป็นต้น ความว่า ภิกษุผู้