เรื่องภูมิจารเมืองปาจิ : หน้า 195/288

ประโคฌ - พระถังสมโพธิญาณแปล ภาค ๑ - หน้าที่ 193 ๖. เรื่องภูมิจารเมืองปาจิว่า [๕๐] [ข้อความเบื้องต้น] พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในปฐพวัน ทรงปรารภภูมิจาร เมืองปาจิ ประมาณ ๓๐ รูป ตรัสพระธรรมเทศนาว่า "มูจิตตมปิ เจ วิญญาณ" เป็นต้น. [ภิญฺญสมาทานุดกฺข] ความเห็นผิดทราบว่า พระผู้มีพระภาคทรงแสดงธรรมราวกับใน ชั้นแห่งป่าไผ่แถวที่หายใน นั่น ผู้แสวงหญิงอยู่ ในกาลนั้น สหายทั้งหมดยกเทียว ถึงความเป็นเอกิญฺญู เป็นผู้ทรงมรรคและอิวฺ อันสำเร็จแล้วด้วยอภิวาร สมาทานุดกฺข ๑๑ ประพฤูอยู โดยล่วงไป แห่งกาลนาน เข้าป่าเผาศพระศาสดาแล้ว ฟังอนุคธธรรมเทศนา บรรลุพระอรหัตแล้ว ณ อาสนะนั้นเอง. ภิญฺญทั้งหลาย สนทนากันในธรรมสภาว่า "น่าอัศจรรย์หนอ! ภิญฺญเหล่านี้ รู้แจ้งธรรมทันทีเดียว." พระศาสดา ทรงสัปดากท่านั้น แล้ว ตรัสว่า "ภิญฺญทั้งหลาย ไม่ใช่แน่นในบันดานั้น แต่ในภาย ก่อน ภายหลังนั้น เป็นนักลงเป็นสหายกันประมาณ ๑๐ คน ฟัง ธรรมเทสนาของสุภิซ้อนมหาดลกะ ในคุณทิสาชาดก* รู้แจ้งธรรม ได้ Personal ไปเดียว สมาทานศีล ๕ แล้ว เพราะอุปสัมบันนันนเอง เขา เหล่านั้น จงบรรลุพระอรหัต ณ อาสนะที่ตนั่งแล้วทีเดียวในกาลบัดนี้" * พระมหาเณร ป. ๓ วิสัยพันวงค์ แปล. (ตอบมาเป็นพระเทพปัญญามุณี) ๑. ส. นิทาน. ๑๖/๒๐๒. ๒. ข. ชา. ฉกา ๒๗/๒๐๐ ทกุฏกถา. ๕/๕๕.