ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค๓ - พระธัมปทัฐิฏฐา แปล
๔. ปุปพวรรค วรรณะ
๑. เรื่องภิกษุ ๓๐๐ รูปผู้จวนวายในปฏิวิสชา [๓๓]
[ข้อความเบื้องต้น]
พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ในกรุงสาวดี ทรงปรารภภิกษุ ๕๐๐ รูป ผู้จวนวายในปฏิวิสชา ศร[s]พระธรรมเทวนิว่า “โกอิม ปัจวี วิจิรวดี” เป็นดัง
[ควรปรารภแต่นิภายใน]
ดังได้กล่าวมา ภิกษุเหล่านั้น เที่ยวจากไปในชนบทกับพระ ผู้มีพระภาค มาถึงพระเชตวันแล้วนั่งในอาสนในเวลายืน เล่นถึง เรื่องแผ่นดินในสถานที่ตนไปแล้ว ว่า “สถานะเป็นไงปู่บ้านโนน จากบ้านโนน เสมอ ไม่เสมอ มีป่อคงมาก มีกรวดมาก มีดินดำ มิดดำ”
พระศาสดา เสด็จมาตรัสถามว่า “ภิกษุทั้งหลาย บัดนี้ พวกเธอมั่นนานกันด้วยเรื่องอะไรหนอ?” เมื่อภิกษุเหล่านั้นกราบทูลว่า “ด้วยเรื่องแผ่นดินในสถานที่งพาข้าพระองค์เที่ยวไปแล้ว พระเจ้าข้า”
ดังนี้แล้ว จึงตรัสว่า “ภิกษุทั้งหลาย นั่นชื่อว่าแผ่นดินภายนอก การที่พวกเธอทำบุญกรรมในแผ่นดินภายนอก จึงจะควร” ดังนี้ แล้ว ได้ทรงภาณิต ๒ พระคาถานี้ว่า :-
* พระมหา ป. ๓ วัดบวรนิเวศวิหาร แปล