ข้อความต้นฉบับในหน้า
ธรรมะเพื่อประช
หมดโศกเพราะหมดอาลัย
៣៨១
พระราชาพระองค์นั้น ผู้เป็นพระสวามีของหม่อมฉัน”
พระดาบสได้กล่าวสอนว่า “พระราชาทุกพระองค์ ทรง
พระนามว่าพรหมทัตเหมือนกันหมด ล้วนเป็นพระราชโอรสของ
พระเจ้าจูฬนี ผู้เป็นใหญ่อยู่ในแคว้นปัญจาละ พระนางเป็น
พระมเหสีของพระราชาเหล่านั้นทั้งหมด โดย าดับสืบต่อกันมา
ถ้าหากจะร้องไห้ แล้วทําไมพระนางจึงเว้นพระราชาพระองค์ก่อนๆ
ทำไมทรงกันแสงถึงเฉพาะพระราชาพระองค์หลังล่ะ” พระนาง
อุพพรีได้ฟังดังนั้นก็เกิดสลดพระทัย ไม่คิดว่าเรื่องอย่างนี้ จะ
เคยเกิดขึ้นมาแล้วนับครั้งไม่ถ้วน จึงถามพระดาบสว่า “ข้าแต่
ท่านผู้นิรทุกข์ หม่อมฉันเกิดเป็นหญิงตลอดกาลนานเท่านั้นหรือ
หม่อมฉันเคยเกิดเป็นชายบ้างหรือไม่”
พระดาบสได้กล่าวสอนนางว่า “การกำหนดแน่นอนของ
หญิงและชายไม่มีในสงสารว่า หญิงก็ต้องเป็นหญิง ชายก็ต้อง
เป็นชายอยู่ร่ำไป บางคราวพระนางก็เคยเกิดเป็นชาย บางคราว
ก็เกิดเป็นหญิง บางคราวก็เกิดในกำเนิดของสัตว์ ที่สุดแห่ง
อัตภาพทั้งหลาย อันเป็นอดีตของพระนางไม่ปรากฏ และไม่
อาจกําหนดได้ด้วยญาณทัสสนะของเรา เพราะสังสารวัฏนี้ยาว
ไกลเหลือเกิน สังสารวัฏนี้ไม่มีที่สุด จะหาเบื้องต้นท่ามกลาง
และที่สุดของสรรพสัตว์ได้ยาก เพราะมีอวิชชาเป็นเครื่องปิดกั้น