การหลุดพ้นทางจิตใจในพระพุทธศาสนา : หน้า 530/580

ธรระพี ประช ฉลาดคิด จิตจึงหลุดพ้น ๕๒๕ ถึงตอนนี้ความคิดความกำหนัดยินดีในเพศตรงข้ามก็ หมดไป จะมองเห็นทุกคนเหมือนเป็นเพื่อนร่วมทุกข์ เกิดแก่เจ็บ ตายด้วยกัน มองด้วยใจที่เป็นกลางๆ ความคิดเรื่องกามก็หมดไป ท่านมองดูหญิงงามนั้น ด้วยความรู้สึกที่แตกต่างจากตอนแรก คือมองว่า เป็นเพียงเพื่อนร่วมทุกข์ หรือหมู่ญาติคนหนึ่ง ไม่ได้ มองว่าสวยหรือไม่สวย เพราะพระอนาคามี ท่านละกิเลส สังโยชน์เบื้องต่ำ ๕ อย่างได้แล้ว คือ สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลัพพตปรามาส กามราคะ และปฏิฆะ พอท่านได้บรรลุพระอนาคามีแล้ว ท่านยิ่งมีกำลังใจ อย่างเปี่ยมล้น ที่จะทําความเพียรให้บรรลุผลอันสูงสุดต่อไป คือ พระอรหัตผล วันหนึ่ง ขณะที่ท่านได้ฟังธรรมจากพระธรรม เสนาบดีสารีบุตร ท่านปฏิบัติตามด้วยความเคารพ ได้ปล่อยใจ ไปตามกระแสเสียงแห่งพระธรรมเทศนา ใจของท่านที่ละเอียดอยู่แล้ว และพร้อมที่จะรองรับ คุณธรรมขั้นสูงขึ้นไป โดยได้รับคำแนะนำจากพระสารีบุตร ซึ่งถือ ว่าเป็นยอดกัลยาณมิตรชั้นเยี่ยม รองจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ยิ่งง่ายต่อการบรรลุธรรม ท่านตั้งใจปฏิบัติตาม โดยไม่ลังเล สงสัย ในที่สุดจิตหลุดพ้นจากสังโยชน์เบื้องสูง ๕ อย่างได้ คือ รูปราคะ อรูปราคะ อุทธัจจะ มานะ และอวิชชา ได้สำเร็จเป็น พระอรหันต์ เมื่ออวิชชาถูกขจัดให้หมดสิ้นไปด้วยอรหัตมรรค