การพูดที่เหมาะสมและการเป็นกัลยาณมิตร : หน้า 189/589

จับนาคได้ ฉะนั้น" ธรร โทษของการพูดไม่ถูกกาล ១៨៨ พระโพธิสัตว์เจ้าผู้เป็นมหาบัณฑิต ครั้นกราบทูลอย่าง นั้นแล้วก็นิ่งอยู่ พระราชาสดับธรรมเทศนาของพระโพธิสัตว์ แล้ว ด้วยความที่พระองค์เป็นผู้ที่มีอุปนิสัยแห่งบัณฑิต ด้วย คําพูดเพียงเท่านี้ พระองค์ก็ทรงรับทราบทันทีว่า อ่ามาตย์แก้ว ของเรานี้ ชะรอยปรารถนาจะตักเตือนเราเป็นแน่ จึงกล่าวเช่นนี้ นานนักหนอที่เราไม่เคยได้ยินถ้อยคำที่เป็นประโยชน์เกื้อกูลอย่างนี้ เมื่อทรงดำริอย่างนี้ ทรงทราบด้วยพระองค์เองว่า ควรจะวางตัว อย่างไรต่อไป ตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา พระราชาจึงกลายเป็นผู้ที่ ตรัสวาจาพอประมาณ ทำให้พระองค์ทรงวางพระองค์ได้อย่าง เหมาะสมเป็นที่สุด โดยไม่ต้องหวาดระแวงว่า จะตรัสอะไรที่ ไม่เหมาะไม่ควรออกไป พระราชาทรงมีมหาปีติที่ได้พระโพธิสัตว์เป็นยอด กัลยาณมิตร นับจากนั้นเป็นต้นมา พระองค์ทรงดำรงอยู่ใน ทศพิธราชธรรม เป็นผู้ที่ตรัสแต่วาจาสุภาษิต ทำให้เป็นที่ เคารพนับถือของพสกนิกรของพระองค์ เมื่อพระบรมศาสดา ตรัสอดีตนิทานจบแล้ว ทรงประชุมชาดกว่า “ลูกนกดุเหว่าใน ครั้งนั้น คือภิกษุโกกาลิกะผู้พูดมากในครั้งนี้ ส่วนมหาอำมาตย์ แก้วคือเราตถาคตเอง”