ความหมายของกรรมและการเปลี่ยนแปลงในชีวิต : หน้า 213/589

กรรม ข อ ง ค น ห ล ง อำนาจ สรรพสัตว์และสรรพสิ่งทั้งหลายในโลกนี้ ล้วนต้องมีการ เปลี่ยนแปลงไปตามกาลเวลา เหมือนดอกไม้ แต่เดิมเราเคย เห็นมันยังเป็นต้นเล็กๆ ไม่นานก็เจริญเติบโตขึ้น แตกใบแผ่กิ่ง ก้านสาขา ผลิดอกออกช่อให้ความสดชื่นแก่ทุกชีวิต ครั้นไม่นาน ดอกไม้ที่เคยดูสวยสดงดงามนั้น ต้องเหี่ยวแห้งร่วงโรยไปตาม กาลเวลา สังขารร่างกายของเราก็เช่นเดียวกัน ถูกความแก่ ความเจ็บ ความตายคืบคลานเข้ามาในชีวิตเรา ทำให้เกิดการ เปลี่ยนแปลงอยู่ทุกอนุวินาที โดยที่ตัวเราเองสังเกตไม่ออก เมื่อ เวลาผ่านไป ๑๐ ปี ๒๐ ปี ๖๐ ปี จึงจะรู้สึกตัวว่าสังขารของเรา เสื่อมลง เป็นการเปลี่ยนแปลงที่ต่อเนื่อง ไปสู่ความเสื่อมสลาย ดังนั้นเราจึงไม่ควรประมาทในชีวิต ให้วันเวลาของชีวิตผ่านไป ด้วยการฝึกฝนใจให้หยุดนิ่ง ให้เข้าถึงพระรัตนตรัยในตัวให้ได้ มีพระบาลีที่กล่าวไว้ใน มัจฉริสูตร ว่า “คนเหล่าใดในโลกนี้ เป็นคนตระหนี่ถี่เหนียว ดีแต่ว่า คนอื่น ทำการกีดขวางคนเหล่าอื่นผู้ให้ทานอยู่ คนเหล่านั้น ย่อมเข้าถึงนรก กำเนิดสัตว์ดิรัจฉาน หรือยมโลก ถ้าหากถึง ความเป็นมนุษย์ ก็เกิดในสกุลคนยากจน ซึ่งจะหาท่อนผ้า อาหาร ความร่าเริงและความสนุกสนานได้โดยยาก คนพาล เหล่านั้นประสงค์สิ่งใดจากผู้อื่น เขาย่อมไม่ได้แม้สิ่งนั้น สมความปรารถนา นั่นเป็นผลในภพนี้ และภพหน้าก็ยังไป ทุคติอีกด้วย”