กรรมบถและความบังเกิดในเทวโลก : หน้า 80/265

ประโยค ๕ มังกิดต่อกันนี้เป็นแปล เล่ม ๓ หน้า ๘๐ กามาวจร ชั้นเข้าด้วย ชื่อว่าเป็นเทวโลก ๒ ชั้น ด้วยประกาศนั้น พระผู้พระภาคทรงแสดงความบังเกิดของเทวดาแม้ทั้งหมดนั้น ด้วยกุศลกรรมบถ ๑๐ ประการ ในเทวโลก ๒ ชั้นนั้น ความบังเกิดขึ้น ในกามาวจร ๓ ชั้น ย่อมมีได้จนผลของสุขวิหาร ประการนั้นแล ก็ กรรมบถเหล่านี้ พระผู้พระภาคตรัสด้วยสามารถความเป็นอุปนิสัยแห่งเทวโลกเบื้องบน. จริงอยู่ กุศลกรรมบถ ๑๐ ประการ ชื่อว่า ศีล, การบริหารกสิณ ย่อมสำเร็จแก่บุคคลผู้มีศีลเท่านั้น เพราะเหตุนี้ บุคคลดังอยู่ในศีลแล้วทำบริหารกสิณยังปฐมฌานให้เกิดขึ้นแล้ว ย่อมบังเกิดในชั้นแห่งงาน บุคคลเจริญญาฌานสูง มีกุศลภูมิเป็นต้น ย่อมบังเกิดในชั้นแห่งงาน มิตติภูมิเป็นต้น บุคคลทำบารมีในวารจิตวิปัสสนาแล้ว ตั้งอยู่ในนาฏาคามีผล ย่อมบังเกิดในชั้นภูวาส ๕ ชั้น, บุคคลำิฐบารมีจบสมบูรณ์ให้เป็นบาท ย่อมอุบารามิตให้เกิดขึ้นแล้ว ย่อมบังเกิดในอรูปพรหม ๕ ชั้น, บุคคลำิฐบารมีและอรูปบารมีให้เป็นบาทแล้ว เจริญวิปัสสนา ย่อมบรรลุพระอรหัต ส่วนภาพเป็นที่อยู่แห่งสัญญา-สัตว์ อันคาบสละปิพพิพาดหลาย ผลเป็นพาหิรปิฏกได้ ประพฤดูกันมาแล้ว เพราะเหตุนี้ พระผู้พระภาคไม่ทรงแสดงไว้ในสูตรนี้." อรรถกถา จบ [๗๐] ก็ภาสเลยกสูตรว่า "วิร ศัพท์ มี โกฏฐาสศัพท์เป็น เนื้อความ เหมือน วิร ศัพท์ในประโยคทั้งหลายว่า เอกวิรม ฎาน-