ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค ๕ - มงคลคํานั้นเป็นเปล่า เล่ม ๓ - หน้าที่ 202
ได้แกรปรากฏในโลกนี้ว่า ธนชาน แปลว่า เป็นเหตุเสื่อมทรัพย์.
ว่ากลกุปปัตถมิ ความว่า เป็นเหตุอ้อมความทะเลาะด้วยขาวและความทะเลาะด้วยกาย มีประสิทธิ์กันเป็นต้น. สงบว่า โรคาณ อายตนะ คือ เป็นเขตแห่งโรคัน ๆ มีโรคเป็นต้น.
ว่ากลขุติสชุนนี้ ความว่า จริงอยู่ คนพลาสึดุร้าแล้ว ประทามารคาได้, บิดาได้, พูดคําไม่ควรพูดอย่างอื่นไม่ได้, ทำสิ่งที่ไม่ควรทำ; เพราะกรรมมัน ย่อมถูกภาคิตีเนินบ้าง อาญาบ้าง ถูกตัดว่าวมือและเท้าบ้างเป็นต้นบ้าง ย่อมถึงความเสียชื่อทั้งในโลกนี้ ทั้งในโลกหนา. สุรานั้นของชนเหล่านั้นจึงชื่อว่าเป็นเหตุอ้อมความเสียชื่อ ให้เกิด ด้วยประการฉะนี้. ว่าโกปิเหนิกาทสุนี ความว่า เพราะที่ลับอุปบุคคลเป็นอยู่ ย่อมฉลาดความละอายให้รืน ๆ เหตุบั้นพระผู้พระภาคจึงตรัสว่า 'โกปิ..' ก็พวกคนเมาเพราะเมาสุรา ย่อมเที่ยวเปิดวะอะนั้น, ด้วยเหตุนี้นะ สุรานั้นของชนเหล่านั้น พระผู้พระภาคจึงตรัสว่า 'โกปินิทกสุนี' เพราะเป็นเหตุเปิดเผยอะเวะซึ่งความละอายให้รื่น ๆ สงบว่า ปญฺญาว ทุพฬิทคณี ความว่า สุรานี้อ่อนทำกัมมัสสกะปัญญาให้ทุรพล เหมือนสุราของพระสาคตเณระนั้น; เพราะฉะนั้น พระผู้พระภาคจึงตรัสว่า 'ปญฺญาย ทุพฬิทคณี' แต่สุรานี้ไม่สามารถทำบรรลุปัญญาให้ทรูพลได้ เพราะสุรานั้นไม่ไล่เขาไปสู่อยในบาป ของท่านผู้รวบรวมธรรแล้วนั่นเอง. สองบทว่า ฉฺลุงิ ปา ได้แก่ เหตุคำรบ ๆ."
[เน้น] ภิกขาสิกาลสูตรนั้น ว่า "โกคะย่อมเสื่อม คือย่อมเสีย