มั่งคั่งถ้ามีเปล่า เล่ม ๓ - หน้าที่ ๑๔๕ : หน้า 145/265

ประโยค ๕ - มั่งคั่งถ้ามีเปล่า เล่ม ๓ - หน้าที่ ๑๔๕ พิ้งเข้าถึงความเป็นผู้ร่วมกันของเทพชั้นปรินิมมิตวาสวัสดิ์ เบื้องหน้า แต่ตายไปเพราะแตก เป็นฐานะที่สามารถจะมีได้แล วิสาขา ก็เรา หมายความว่าความข้าสงเป็นผู้ร่วมกันของเทพชั้นปรินิมมิตวาสวัสดิ์ นั้น จึงกล่าวกันแล้วว่า "ราชสมบัติอันนี้เป็นของมนุษย์เป็นของเล็กน้อย เพราะนำเข้าไปเปรียบเทียบสุขอันเป็นทิพย์." มาลีอุโบสถสูตร จบ. [๑๒๒] อรรถกถาอุโบสถสูตรนั้นว่า "บทว่า ปฐตุรดฺฒต- รดานิ คือ ประกอบด้วยตนะ กล่าวคือ วัตถุอันิงความดีให้ เกิดามาย ภินยาว่า เต็มด้วยตนะ ๗ ประการมีประมาณเพียง สะอาด ทำพื้นชุมทวีปทั้งสิ้นให้เป็นสัทกับหน้ากลอง. บทว่า อิสสริยภิภูติ คือ โดยความเป็นอิสระ และโดย ความเป็นอธิปดี มใช้โดยเป็นพระราชชั้นต่ำ อย่างหนึ่ง ความเป็นอธิปดี คือ ความเป็นอิสระชื่อว่า ความเป็นอิสระดี เพราะในราชสมบัตินี้ ไม่มีรรมอันเป็นไปกับด้วยความโหดร้าย. สองบทว่า รัฐุ การเจริญ คือ พิธีรองอาริยธรรม ปานนั้น คำเป็นต้นว่า องคา่น เป็นชื่อของชนบทแห่งนั้น. หลายบทว่า กัล นาคุโมติ โลโก้ ความว่า ย้อมไม่ถึง ส่วนหนึ่งจาก ๑๖ ส่วนนัน ซึ่งแบ่งบุญแห่งอุโบสถที่บุคคลเข้าจำสั้น วันหนึ่งและคืนหนึ่งให้เป็น ๑๖ ส่วน อธิบายว่า ผลคือวิบากแห่ง เสือที่ ๑๖ แห่งอุโบสถสิ้นสุดนี้ ยังมากกว่าจักรพรรดินั้น. ๑. อง. ติก. ๒๐/๒๓. ๒. มิโน ปุ. ๒/๒๓.