บทวิเคราะห์ในพระไตรปิฏก : หน้า 223/265

ประโยค ๕ - มังกรลำคำนี้เป็นเปล เล่ม ๓ - หน้าที่ ๒๒๓ ย่อมไม่พูดม่าลาด้วยวาจา ได้ยศแล้วไม่พึงเมา, ผู้นั้นแล ย่อมควรเพื่ออำนวยซึ่งดอกฟัก." [แก่อรรถ] [๒๑๓] บรรดาบทเหล่านั้น บทว่า นาวาเหร ช ความว่า ย่อม ไม่ลักแม้ังเส้นหนูจานเป็นของของผู้อื่น. บทว่า มูลา เป็นต้น ความ ว่า อนึ่ง แม้สะละวิธีอยู่ ก็ไม่กล่าวว่าจากด้วยวาจา. จริงอย่ คำว่า มูลา นั้น เป็นอาณแห่งทานาที่เดียว. ใน ๒ บาทค้านั้น มีอธิบายดังนี้ว่า "ก็ผู้ใดย่อมไม่ทำอณุกูลกรรมบาป ๑๑ อย่าง ทางกายาว วิธีทาร และโนทาร." บาทาความว่า ยี่โส ลุขา นมชุยยความว่า อึ่นผีได้นิสัยแล้ว ไม่พึงเมาด้วยความเมาอิสริยยศ ถึงความประมาท. บทว่า สส เป็นต้น ความว่า บุคคลผู้ประกอบ แล้วด้วยคุณเหล่านั้น ย่อมควรเพื่ออำนวยและเพื่อประโยชน์ซองดอกไม้ ทิพย์ชื่อภักการ (ฟัก), อธิบายว่า ข้าพเจ้าจักให้แก่บุคคลนั้น. ส่วนเทพบดรองที่ ๒ คำว่า [๒๑๔] "ผู้ใดพึงสงวนทรัพย์เครื่องปล้มใจโดย ธรรม ไม่พึงลักทรัพย์ด้วยการลวง ได้โกะทั้ง หลายแล้วไม่พึงเมา, ผู้นั้นแล ย่อมควรเพื่ออำนวยอ ซึ่งดอกฟัก." [แก่อรรถ] บรรดาบทเหล่านี้ สองบทว่า ธ มมุน วิตฺต คำว่า พิง