ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยคเล่ม 3 (หน้า 183)
เหตุนี้ คำว่า วิสุ อบมูปฺปลวโต จังนั้น เป็นคำที่ปราก-
รยะกล่าวดีแล้ว." ก็ในมคคลว่าข้อว่า อารติ วิริติ ปาปา นี้ แม่-
การดื่มสุรา จะเป็นบาปจริง, ถึงกระนั้นพระผู้มีพระภาคประสงค์จะ
ตรัสกรรมแสนอกจากการดื่มสุรา นี้โดยความเป็นบาปแล้ว ตรัสการ
ดื่มสุรานั้นโดยความเป็นมักชาบน่ารับนั่นหน้า; ฉะนั้น บัณฑิตพึง
เห็นฐานิฐฎว่าไม่ควรดื่มเอาสุราในนั่น ในบทว่า ปาปา นี้.
องค์ วิฤติมีบุญวิริโยเป็นต้นดี มรรคดีดี ส่อว่าพรหมวรรณในอก
ที่ว่า ตใป ๑ พรหมจริยาญ ในจริง, ถึงอย่างนั้นพรหม-
จรรอันเหลือจากจรรยนั้น ชื่อว่า อันพระผู้มีพระภาคทรงถือเอาแล้ว
เพราะความที่มรรคร พระองค์ทรงถือเอาแล้วข้างหน้า ด้วยอร่อยสัจ-
ทสนะ ฉันใด; ข้ออุปไมอันเป็นครึ่งงรถรจะให้ถึงพร้อมนี้ บันทิต
พึงเห็นนั่นนั่น.
[๑๒๒] เจนานเป็นเหตุคู่อร ๕ มีปานิบาตเป็นต้น พระ
ผู้มีพระภาคตรัสไว้ด้วยบทธั้ง ๒ ว่า 'ปาปา มุชฌปานา' เจตนา
เป็นเหตุงวันจากร ๕ นั่น ตรัสไว้ด้วยบททั้ง ๒ ว่า วิตติ วิยม
ด้วยประการฉนี้. บรรดาเวร ๕ นั้น นาบปธรรม ๕ มีปานิบาด
เป็นต้น ผู้ศึกษาพิราบตามนัยที่ข้าพเจ้ากล่าวแล้ว ในนาคารินัยน์
ในหนหลัง. อีกอย่างนึง พิงราบแม้โดยนัยที่พระอรรถกถาจารย์
กล่าวไว้ในมหานิธรรวนรน. แม้จริง ในมหานิธรรวนรนนัน
ท่านกล่าวไว้ว่าร "เหมือนอย่างอาบัติต่างๆ มีแก่กุ่งทั้งหลาย ใน
๑. สมฺมุตฺต. ๓/๒/๕๕