อภิญญา: ความหมายและการตีความในธรรมะ : หน้า 74/265

ประโยค - มังคลัตถีนี้นี้แปล เล่ม ๓ หน้า ๗๔ แสดงความกำหนด โดยประกาศนั้นว่า อภิญญา ติ คือ ชื่อว่าเป็นวาจถึงพร้อมด้วยประโยชน์ เพราะว่านั้น อนุบุคคลผู้ นามอยู่โดยนามนี้เป็นฉันมาก ไม่พึงอาจจะให้กำหนดอภัยได้ อีกอย่างหนึ่ง มีความว่า ธรรมาจารสมาจารบุคคล ย่อมกล่าวว่าว่าชื่อ ว่านิสยัติโมว่า ธรรมาจารสมาจารบุคคล หายากอ้อมจากหนึ่งแล้ว ไปกล่าวเสีย อีกอย่างหนึ่งไม่" [*๒๕*] อรรถถถายภรษฎสูตรว่า "บอกว่า อภิญญา ติ คือ มี ปกติแพงลิ้นกนตะของบุคคลอันนี้หลาย" อรรถถถายสยมสูตรว่า "สองบ่าว อภิญญา โหติ คือ ย่อมเป็นผู้แสดงด้วยความเพลินลิ่ิเท็จ วิฑท์ในว่า อิทธิ วรรค นั้น เป็นนิบาต กิความแตกต่างบรม ในโนนกรรมนี้ ย่อมไม่มีด้วย อาการสักว่าแสดงความเพลินลิ่ิเท็จ แต่ความแตกต่างบรม มีเวลา ที่บุคคลน้อมกนตะของบุคคลอันนี้มาเพื่อเธอ ด้วยคิดว่า 'ในหนอ ? สิ่งของบุคคลนี้ นี่จะพึงเป็นของเรา เราพึงวางอำนาให้เป็นไปในทรัพย์ นั่น ดังนี้ ความข้อนี้ พระผู้พระภาคจงประสงค์เอาแล้วในว่า อภิญญา โหติ นี้ บอกว่า พูญนฉิโต คือเป็นผู้มีจิตพิพัฒ ได้แก่ มีจิตเป็นธรรมชาติเสน่ห์ บอกว่า ปฏิกุรมณฑสุโก เป็น ผู้มีความดำริในอดีตในไทยประทุษร้ายแล้ว" .๒. ปฺ สุ. ๑/๒๕५. ๒. ปฺ สุ. ๒/๒๔๕.