เวรภายในและเจตนาในกรรม : หน้า 208/265

ประโยค - มังคีดกถาที่เป็นแปล เล่ม ๓ - หน้าที่ ๒๐๘ ของเขาอันใด เจตนาภายในนี้ ชื่อว่าเวรภายในอก ส่วนเจตนาของชายอคนนี้นั้นว่า "ได้ยินว่า เจ้านี้ ย่อมเที่ยวไปโดยหวังว่า" จักนำเรา" เรานี้แหละจักนำมันก่อน ย่อมเกิดขึ้น เจตนาภายในนี้ ชื่อว่าเวรภายใน ถึงเวรทั้ง ๒ นี้ ก็ยังเป็นเวรอันเป็นไปในกุศรรรรมเท่านั้นก่อน ส่วนเจตนาของนายนิรบายธานนั้น ชื่อว่าเวรภายในอีกซึ่งเป็นไปในสัปปรรภ. เจนานของสัตว์รันธ์นั่นใดว่า นาย นิรยบาลผู้นั้นกำลังมาเคียว่า "จักประหารถูไม่มีโทษ" เรานี้แหละจักประหารถูมันก่อนว่า ย่อมเกิดขึ้น เจตนารมณ์ของสัตว์รานั้น ชื่อว่าเวรภายใน ซึ่งเป็นไปในสัปปรรภ. ก็เรภายในนั้นพระอรรถาถากล่าวว่าในอรรถถกว่า "เวรของบุคคล" สองบทว่า ทุกๆ โทมนุษย์ โดยเนื้อความ เป็นอันเดียกันนั่นเอง. ก็เนื้อความในบทที่กล่าวนั้นว่า ข้าพเจ้ากล่าวไว้ฉันใด, เนื้อความในบทที่เหลือทั้งหมด บัญฑิตพึงทราบฉันนั้น. ความเกิดขึ้นแห่งเวร บัญฑิตพึงทราบโดยเป็นวัจ วัตน์ของเรา อันผู้คนถึงแล้ว, ประโยชน์ของเรา อันผู้ผู้ควรสักกะแล้ว, กรรมชื่ออันผู้มาแล้ว เพราะความเมาสารทำนั้นแล้ว." [๒๘] ฤทธิปลุมมนสูตรนั้นว่า "เขตนั่งหลาย อันนำภัย และเวราม ชื่อว่า ภยเวรภนาโย, อีกอย่างหนึ่ง เจตนาที่ได้ชื่อ