การตรัสของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับภพและปาฏิหาริย์ : หน้า 139/244

- ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 139 โดยกาลกำหนดเท่านี้ " ดังนี้แล้วทรงหายพระองค์ ตรัสพระคาถานี้ว่า (ภเววาห์ ภย์ ทิสฺวา ภวํ นาภิวที กิญจิ ภวญฺจ วิภเวสิน นนฺทิญฺจ น อุปาทิย์) เราเห็นภัยในภพ และ (เห็นตัว) ภพ (เอง) ที่ก่น แต่จะวิภพ (คือเสื่อม) ไปนั่นเทียว จึงไม่อภิวัท (คือ ยกย่อง) ซึ่งภพสักนิด และไม่อุปาทานเอานันทิ (คือ ภวตัณหา) ไว้ด้วย' [ติโรกุฑฑาทิคมนปาฏิหารริย์ - ผ่านสิ่งกีดขวางมีฝาเป็นต้นไปได้ พึงทราบวินิจฉัยในปาฏิหาริย์ข้อว่า "ติโรกุฑฑ์ ติโรปาการ์ ติโรปพฺพต์ อสชุชมาโน คจฺฉติ เสยฺยถาปิ อากาเส - ไปนอกฝา นอกกำแพง นอกภูเขาได้ไม่ติด เหมือนไปในอากาศก็ได้ " นี้ (ดังต่อ ไปนี้) บทว่า ติโรกุฑฑ์ แปลว่า นอกฝา อธิบายว่า ส่วนข้างนอก ของฝา ในบทนอกนี้ก็นัยนี้ และคำว่า กุฑฑ นั่น เป็นคำเรียกฝาเรือน * คาถานี้ท่านเล่นอักษร คือ ภ. ว. และตอนท้ายแถมเล่นอักษร น.ท. จึงพลอยแปล ทับศัพท์เล่นอักษรตามท่านไปบ้างเล็กน้อย ในทางความ บาทสองคือ ภวญจ วิภเวสิน ติดจะมัว ๆ อยู่ ในเวลานี้เห็นว่า ความน่าจะเป็นดังแปลไว้นั้น เนื่องด้วยคาถานี้ มีตำนานว่าพระพุทธองค์ทรงหายพระองค์ ตรัสไม่ให้พวกพรหม เห็นพระองค์ ให้ได้ยินแต่พระสุรเสียง เกจิอาจารย์ที่นิยมความขลัง จึงนับถือเอาว่าเป็น "คาถาหายตัว" มาจนบัดนี้ แต่ที่จริงพระพุทธองค์มิได้ทรงบริกรรมคาถานี้แล้วหายพระ องค์ ทรงหายพระองค์ด้วยติโรภาวปาฏิหาริย์ หรืออปากฏปาฏิหาริย์ แล้วจึงตรัสคาถานี้ เช่นนั้นต่างหาก