ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 103
[ญาญวิปผาราอิทธิของท่านสังกิจจะ
อีกเรื่องหนึ่ง เมื่อพระสังกิจจเถระยังอยู่ในครรภ์ มารดาทำกาล
กิริยา (คนทั้งหลายเข้าใจว่าตายทั้งกลม) ครั้น (ศพ) นาง อันสัปเหร่อ
ยกขึ้นเชิงตะกอน แทง (เจาะท้อง) ด้วยเหล็กแหลมเผาอยู่ ทารกถูก
ประหารที่เบ้าตาด้วยปลายเหล็กแหลม ก็ส่งเสียงขึ้น บัดนั้น พวก
สัปเหร่อรู้ว่าทารกยังเป็นอยู่ จึงยก (ศพ) นางลมมาผ่าท้อง (ดู ได้
ทารกแล้ว) ให้ทารกแก่ยายไป ทารกนั้น ยายเลี้ยงดูมาจนเติบใหญ่
ได้บรรพชาแล้ว ได้บรรลุพระอรหัตพร้อมทั้งปฏิสัมภิทา ความที่ไม่
เจ็บป่วยอยู่บนเชิงตะกอนปืน โดยนัยที่กล่าวแล้วดังนี้ จัดเป็น ญาณ
วิปฺผาราอิทธิ ของท่านสังกิจจะ
(ญาณวิปผาราอิทธิของท่านภูตปาละ)
อีกเรื่องหนึ่ง บิดาของเด็กชายภูตปาละ เป็นคนจน (อยู่) ใน
กรุงราชคฤห์ (วันหนึ่ง) เขา (กับลูก) ไปป่าด้วยเกวียนเพื่อหาปืน
บันทุกฟืนแล้ว (กลับมา) ถึงที่ใกล้ประตูเมืองเวลาเย็น บังเอิญโค
(ทั้งสอง) ของเขาสลัดแอก (วิ่ง) เข้าเมืองไป เขาจึงให้ลูกเล็กนั่งอยู่
ใต้ (ร่ม) เกวียน” แล้วตามรอยโคเข้าเมืองไปเหมือนกัน เมื่อเขายัง
ปาฐะพิมพ์ไว้ว่า อกฺขิกเฏ คลาดเคลื่อน ที่ถูกเป็น อกขิกเป
ด.
๒. เรื่องท่านสังกิจจะ มีเล่าไว้ในอรรถาธรรมบท
รุกขมูล
๓. สกฏมูเล มหาฎีกาแก้ไว้ว่า สกฏสมีเป - ที่ใกล้เกวียน แต่เทียบกับ ซึ่ง
ท่านหมายเอาในร่มเงาต้นไม้ที่แผ่ในเวลาเที่ยง จึงเข้าใจว่า สกฏมูล ก็น่าจะนัยเดียวกัน
เด็กเล็ก ๆ ให้นั่งซุกอยู่ใต้เกวียน ก็เห็นว่าดีแล้ว ยิ่งเวลานอน ก็ยิ่งไม่มีที่ไหนเหมาะเท่า
ใต้เกวียน.