วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 153 : หน้า 153/244

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 153 ให้ลำบาก นาคราชคิดว่า "คนผู้นี้บีบ (รัด) เราเข้ากันเขาสิเนรุ ไว้แล้ว ทั้งบังหวนควัน ทั้งบันดลไฟเอา (ทำเราให้ลำบาก)" (จำ เราจะแสร้งพูดจาด้วยโดยดีให้ตายใจ) จึงแสร้งถามขึ้นว่า "พ่อคุณ ท่านเป็นใคร" พระเถระบอกว่า "เราคือโมคคัลลานะ (อย่างไร) ละ นันทะ" นาคราช (ลวง) ว่า "พระคุณท่านเจ้าข้า ขอ พระคุณท่านโปรดดำรงความเป็นภิกษุ (ตามเดิม) เถิด " พระเถระ ก็ละอัตภาพ (นาค) นั้นเสีย (แล้วนิรมิตเป็นอัตภาพอันละเอียด) เข้าทางช่องหูขวาของนาคราชนั้น แล้วออกทางช่องหูซ้าย เข้าทาง ช่องหูซ้ายออกทางช่องหูขวา โดยนัยเดียวกันนั้นเข้าทางช่องจมูกขวา ออกทางช่องจมูกซ้าย เข้าทางช่องจมูกซ้ายออกทางช่องจมูกขวา พอ นาคราชอ้าปากขึ้น พระเถระก็เข้าทางปากเดินจงกรมไปทางตะวันออก และทางตะวันตกอยู่ภายในท้อง (ของนาคราช) พระผู้มีพระภาคเจ้า ตรัส (เตือน) ว่า "โมคคัลลานะ จงใส่ใจไว้นะว่านาคนั้นมีฤทธิ์ มาก" พระเถระ (อยู่ในท้องนาค) กราบทูลว่า "ข้าแต่พระองค์ ผู้เจริญ อิทธิบาท ๔ ข้าพระองค์ได้เจริญทำให้มาก ทำให้เป็นดุจยาน (ที่เทียมแล้ว) ทำให้เป็นดุจของใช้ (ที่จัดเตรียมไว้) เฝ้าตั้งไว้ (มิให้เสื่อม) ช่ำชองทำได้ทันที ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ อย่าว่าแต่ นันโทปนันทะ (ผู้เดียวเลย) ข้าพระองค์จะพึงทรมานนาคราชเช่น นันโทปนันทะนี้ตั้งร้อยตั้งพันตั้งแสนก็ได้" * มหาฎีกาว่า เพราะนาคราชทอดตัวอยู่อย่างนั้น (คือ หัวอยู่ทางตะวันออก ทาง ไปทางตะวันตก เช่นนั้นกระมัง ?)