เมตตาพรหมวิหาร: การเจริญเมตตาในพระพุทธศาสนา : หน้า 151/266

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 151 พรหมวิหารนิเทส เมตตาพรหมวิหาร ก็แลในพรหมวิหาร ๔ นี้ คือ เมตตา กรุณา มุทิตา อุเบกขา ที่ท่านยกขึ้นแสดงในลำดับอนุสติกัมมฐาน พระอาทิกัมมิก โยคาวจร ผู้ใคร่จะเจริญเมตตาพรมหมวิหารเป็นอันดับแรก จึงเป็นผู้ตัดปลิโพธ ถือเอากรรมฐานแล้ว ทำภัตกิจ บรรเทาความเมาอาหารแล้ว นั่งให้ สบลาย (ตามแบบนั่งกรรมฐาน) ณ อาสนะที่จัดไว้อย่างดีในที่สงัด ชั้นแรก จึงพิจารณาให้เห็นโทษในโทสะ และอานิสงส์ในขันติก่อน ถามว่า เพราะเหตุอะไร ? ตอบว่า เพราะโทสะจะพึงลงได้ และขันติจะพึงบรรลุได้ ก็ด้วย ภาวนานี้ และใคร ๆ จะอาจละโทษที่ตนไม่เห็นสักหน่อย หรือได้ อานิสงส์ที่ตนไม่ทราบสักนิดหาดได้ไม่ เพราะเหตุนั้น พระโยคาวจรจึง เห็นโทษในโทสะ ตามแนวพระสูตทั้งหลาย เช่นสูตรว่า "ดูกร อาวุโส บุคคลผู้เกิดโทสะแล้ว อันโทสะครอบงำ มีจิตอันโทสะยึดไว้ รอบแล้ว ย่อมฆ่าสัตว์บ้าง ดังนี้เป็นอาทิ พึงทราบอานิสงส์ในขันติ ตามแนวพระบาลีทั้งหลายเช่น บาลีว่า ขนฺตี ปรม ตโป ตีติกขา นิพพาน ปรม วทนฺติ พุทธา ขันติ คือความอดกลั้นเป็นบรมตบะ พระพุทธทั้งหลาย กล่าว ・ที. มหา. ๑๐/๕๗