วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ : หน้า 140/266

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 140 [ปฏินิสสคฺคานุปสฺสี] นี้ แม้ในบทว่า ปฏินิสสคฺคานุปสฺสี นี้ ปฏินิสสัคคะก็มี ๒ คือ ปริจจาคปฏินิสสัคคะ (ปฏินิสสัคคะ คือสละเสีย) ๑ ปักขันทนปฏิ นิสสัคคะ (ปฏินัสสัคคะ คือแล่นเข้าไป) ๑ อนุปัสนา คือปฏินิสสัคคะ ชื่อปฏินิคสัคคานุปัสนา คำนี้เป็นชื่อแห่งวิปัสนาและมรรค แท้จริง วิปัสาย่อมสละเสียซึ่งกิเลสพร้อมทั้งขันธ์ (คือวิบาก) และอภิสังขาร (คือกรรม) ด้วยอำนาจตทังคปหาน และย่อมและเข้าไปในพระ นิพพานอันตรงกันข้ามกับกิเลสนั้น โดยความที่น้อมโน้มไปทางนั้น เพราะเห็นโทษในสังขตธรรม เพราะเหตุนั้น จึงเรียก (ปฏินิสสัคคะ มี ๒ คือ) ปฏินิสสัคคะคือสละเสีย 9 ปฏินิสสัคคะคือแล่นเข้าไป ส่วนมรรคก็สละเสียซึ่งกิเลสพร้อมทั้งธันธ์และอภิสังขารด้วยอำนาจสมุจ เฉทปหาน และแล่นเข้าไปในพระนิพพาน โดยทำ (พระนิพพาน) ให้เป็นอารมณ์ เพราะเหตุนั้น จึงเรียกว่า (ปฏินิสสัคคะมี ๒ คือ) ปฏินิสสัคคะคือสละเสีย 9 ปฏินิสสัคคะคือแล่นเข้าไป ๑ ดังนี้ กีวิปัสนาญาณและมรรคญาณทั้ง ๒ (นี้) เรียกว่าอนุปัสนา เพราะ เห็น (พระนิพพาน) ภายหลังญาณก่อน ๆ” พระโยคาวจรภิกษุ เป็นผู้ประกอบด้วยปฏินิสสัคคานุปัสนาทั้ง ๒ อย่างนั้น หายใจออกและ หายใจเข้าอยู่ พึงทราบว่า ชื่อว่าสำเหนียกว่า เราจักเป็นผู้พิจารณา มหาฎีกาสนับสนุนว่า จริง แม้มรรคญาณก็เห็นพระนิพพานภายหลังโคตรภูญาณ นี่คือ ท่านให้แปล อนุ ว่า 'ภายหลัง" ท่านอธิบายแบบนี้ทำให้กระเทือนอนุปัสนาที่อื่น ๆ แล้วก็มี ปัญหาว่าปฏินิสสัคคานุปัสสีเล่าจะแปลอย่างไร