การตระหนักถึงความไม่คงอยู่ของชีวิต : หน้า 20/266

ส - หน้าที่ 20 ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - ชีวิตของมนุษย์ทั้งหลายในบัดนี้สั้น ผู้ใดเป็นอยู่ยืน ผู้นั้นก็เป็นอยู่ สัก ๑๐๐ ปี เกินนั้นไปก็มีบ้าง แต่ (เป็นส่วน) น้อย เพราะเหตุนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัสว่า "ดูกรภิกษุทั้งหลาย อายุของมนุษย์ทั้งหลาย นี้น้อย สัมปรายภพ (เล่า) ก็จะต้องไป จึงควรทำกุศล ประพฤติ พรหมจรรย์ ความไม่ตายแห่งสัตว์ผู้เกิดแล้วหามีไม่ ดูกรภิกษุทั้งหลาย ผู้ใดเป็นอยู่ยืน ผู้นั้นก็เป็นอยู่สัก ๑๐๐ ปี เกินนั้นไปก็มีบ้าง แต่ (เป็นส่วน) น้อย" [นิคมคาถา] อายุของมนุษย์ทั้งหลายน้อย คนดีพึงดูหมิ่นมันเสีย พึงประพฤติดังคนที่ศีรษะถูกไฟไหม้เถิด ไม่มีละ ที่มฤตยูจะไม่มา ตรัสไว้อื่นอีกว่า "ดูกรภิกษุทั้งหลาย เรื่องเคยมีมาแล้ว มีศาสดาชื่อ อรกะ" ดังนี้เป็นต้น พระสูตรอันประดับด้วยอุปมา ๒ ข้อทั้งปวง บัณฑิตพึง (นำมากล่าว) ให้พิสดาร ตรัสไว้อีกสูตรหนึ่งว่า "ดูกรภิกษุทั้งหลาน ภิกษุผู้ที่เจริญมรณสติ ๑. สํ. ส. ๑๕/๑๕๘ ขุ. มหา. ๒๕/๕๑ ๒. อง. สตฺตก. ๒๓/๑๓๘ ค. อุปมา ๓ ข้อ คือ (๑) เหมือนหยาดน้ำค้างบนยอดหญ้า พอต้องแสงอาทิตย์พลันเหือดไป (๒) เหมือนฟองน้ำในน้ำประเดี๋ยวก็แตก ๆ (๓) เหมือนรอยไม้ขีดน้ำประเดี๋ยวก็หาย (๔) เหมือน ธารน้ำหลังลงมาจากภูเขา มีแต่ไหลไปท่าเดียว (๕) เหมือนคนแข็งแรงจะบ้วนน้ำลายที่ปลายลิ้น ก็ถุยออกไปได้ทันที (6) เหมือนชิ้นเนื้อที่คนวางลงในกะทะเหล็กที่ร้อนจัด ก็ไหม้โดยเร็ว (๒) เหมือนโคที่เขาจะฆ่า เขาจูงเดินไปก็ใกล้คนฆ่าและใกล้ที่ฆ่าเข้าไปทุกที