วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - ความเข้าใจเกี่ยวกับความโกรธและการกระทำ : หน้า 160/266

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 159 ร้ายในพวกโจรนั้น เพราะเหตุที่ใจร้ายนั้น ผู้นั้นหาได้ชื่อว่าสาสนกร (ผู้ทำตามคำสอน) ของเราไม่" และว่า (๒) ผู้ใดโกรธตอบผู้ที่โกรธเอา (ก่อน) เพราะเหตุที่โกรธตอบนั้น ผู้นั้นกลับเลวกว่าผู้ ที่โกรธ (ก่อน) นั้นเสียอีก ผู้ไม่โกรธตอบ ผู้โกรธเอา ชื่อว่าชนะสงครามที่ชนะยาก ผู้ใด รู้ว่าผู้อื่นขุ่นเคืองขึ้นมาแล้วมีสติระงับใจเสียได้ (ไม่เคืองตอบ) ผู้นั้นชื่อว่าประพฤติเป็นประ โยชน์ด้วยกันทั้ง ๒ ฝ่าย คือทั้งฝ่ายตนและ ฝ่ายท่าน" และว่า (๓) "ดูกรภิกษุทั้งหลาย ธรรมที่ศัตรูปรารถนา (ให้มีแก่ผู้ เป็นศัตรูกัน) ที่ศัตรูพึงทำ (ให้แก่ผู้เป็นศัตรูกัน) ๓ ประการนี้ย่อม มาถึงคนมกโกรธ จะเป็นสตรีหรือบุรุษก็ตาม ธรรม ๓ ประการคือ อะไรบ้าง ดูกรภิกษุทั้งหลาย ศัตรูในโลกนี้ ย่อมปรารถนาอย่างนี้ ต่อผุ้เป็นศัตรูกันว่า เออน่ะ ขอ (ให้) มันเป็นคนมีผิดพรรณทราม เถิด" ดังนี้ ข้อนั้นเป็นเพราะเหตุอะไร ภิกษุทั้งหลาย (เพราะ) โจรแล้ว ก็ย่อมมีความปะรพฤติเลยทรามทำกรรมอันต่ำช้าทั้งนั้น ไม่จำต้องบอกไว้ ด้วยเหตุนี้ จึง เห็นด้วยกับนัยหลัง คือการที่ท่านเรียงศัพท์ โอจรกา กำกับไว้ด้วย ก็เพื่อแสดงว่า โจรนี้ไม่ใช่โจร สามัญตามหมู่บ้าน แต่เป็นพวกโจรที่ตั้งช่องเป็นที่มั่งสุมซุ่มซ่อนอยู่ในป่า คอยดักจับคนเดินทาง หรือลอบเข้าปล้นเมือง เมื่อฝ่ายปกครองอ่อนแอหรือประมาท เพราะเช่นนั้นจึงสามารถจับ คนทรมาน ถึงขนาดใช้เลื่อยตัดลำตัวตามสบายได้ ในที่นี้จึงแปลเอาความว่า 'โจรป่า' ๑. ม. ม. ๑๒/๒๕๑ ๒. ศ. ส. ๑๕/๓๒๕