วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - กสิณและการเพิกกสิณ : หน้า 234/266

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 233 ตลอดที่เท่าที่ต้องการ ทำในใจซึ่งโอกาสที่กสิณรูปนั้นแผ่ไปถึงว่า 'อากาโส อากาโส" - อากาศ อากาศ" หรือว่า 'อนนฺโต อากาโส- อากาศเป็นอนันตะ" ดังนี้ไป ย่อมเพิกกสิณได้” ก็แลเมื่อเพิก หา ใช่ม้วนเอาเหมือนม้วนเสื่อลำแพนไม่ หาใช่ยกเอาเหมือนยกขนมจา กะทะไม่ เป็นแต่ไม่คิดถึง ไม่ทำในในถึง ไม่พิจารณาถึง กสิณนั้น เสีย เท่านั้น และเมื่อไม่คิดถึง ไม่ทำในใจถึง ไม่พิจารณาถึง (กสิณ นั้น) ทำในใจแต่โอกาสที่กสิณรูปแผ่ไปท่าเดียวว่า "อากาโส อากาโส -อากาศ อากาศ" ดังนี้ ชื่อว่าเพ็กกสิณ ข้างกสิณเล่า เมื่อถูก เพิก ก็ไม่ใช่หลุดขึ้น มิใช่กระจัดกระจายไป เป็นแต่อาศัยความไม่ทำ ในใจถึงกสิณรูปนี้ และทำในใจแต่ว่า 'อากาโส อากาโส- อากาศ อากาศ" ก็ได้ชื่อว่า ถูกเพิกแล้วเท่านั้น กสิณคฆาฏิมากาสนิมิต (นิมิตคืออากาศตรงที่กสิณรูปเพิกไป) ก็ปรากฏขึ้น คำว่า กสิญคุฆาฏิมากาล (อากาศตรงที่กสิณรูปเพิกไป) ก็ดี คำว่า กสิณผฏฺโฐกาส (โอกาสเท่าที่กสิณแผ่ไป) ก็ดี คำว่า กสิณ วิวิตฺโตกาส (โอกาสที่ว่างจากกสิณรูป) ก็ดี ทั้งหมดนี้ก็อันเดียวกัน นั่นเอง ๑. ปาฐะเรียงอากาโสไว้บทเดียว ที่ถูกควรเป็น ๒ บท ถัดไปอีก ๔ บรรทัดก็มีเห็นเป็นตัวอย่างอยู่ ๒. กสิณ์ ที่ถูกเป็นอวุตตกรรมในอุคฆาเฏติข้างหน้า แต่ปาฐะเรียงไว้ชิด อุคิฆาเมนโต ข้าหลัง ชวนให้เข้าใจผิด ๓. . ปาฐะในฉบับวิสุทธิมรรคเป็น กสิณุคุฆาฎิมากาสมาต์ เข้าใจว่าคลาดเคลื่อน เพราะบทนี้ เป็นกัตตาใน ปญฺญายติ และถัดไป ๒ บรรทัดก็มี กสิณคุฆาฏิมากาสนิมิตต์ เป็นพยานยันอยู่ ในที่นี้แก้และแปลตามที่เห็นว่าถูก