ปฏิปทาญาณทัสสนาวิสัชนเทศ : หน้า 125/329

ประโยคศาสนา - วิชาภิธรรมกรรมภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ) - หน้าที่ 125 [ปฏิปทาญาณทัสสนาวิสัชนเทศ] ส่วนวิสนามที่ถือองค์ด้วยอำนาจแห่งญาณ ๓ และญาณที่ ๕ คือ ลักษณะปฏิปทาญาณ นี่คือข้อปฏิปทาญาณวิธานี ก็แสดงในคำว่า (แห่งญาณ) ๓ นั้น พิจารณา (ว่าได้แก่) ญาณ ๓ นี้ คือ อุพเพธพพานุปสนญาณอันพ้นจากอุปกิเลส นับว่าเป็นวิชสนามที่ ดำเนินไปตามวิถี ภัฏปฏิปทาญาณ อนิวาสนญาณ- ญาณิพพานปสาทิญาณ มูฏฏิภูมิคุตฺตญาณ ปฏิสังขาร- ปานญาณ สงฺฆารูปญาณ คำฺภาณญาณที่ ๖ คือ ลังจํามโลภญาณ นํ เป็นคำเรีิญก่อนโลภญาณ เพราะเหตุนี้ พระโโยดาวุใครจะ ทำปฏิปทาญาณทัสสนวิปฏิญาณนั้นให้สมพร้อม จึงควรทำความเพียรในญาณ เหล่านั้น โดยทำอุพเพธพพานอันพ้นจากอุปกิเลสที่ให้เป็นขัณฑ์ [บำเพ็ญอุพเพธพยัญชัฏ] หากคำว่า "ทำความเพียรในอุพเพธพยัญชัฏ" มีประโยชน์ อะไร?" ดังนี้ไซร้ พึงตอบว่า "มีประโยชน์ที่จะได้กำหนด (ใคร) ลักษณะให้ชัดขึ้น" เพราะอุพเพธพยัญชานุในหนหลัง เป็นญาณเศร้- หมองไปอุปกิเลส ๑ ไม่อาจกำหนดใครลักษณะให้ชัดตามสภาพ ที่เป็นจริงได้ ต่อพ้นจากอุปกิเลสแล้วจึงอาจา เหตุนี้ จึงควรทำความ เพียรในอุพเพธพญาณนี้อีก เพื่อกำหนด (ใคร) ลักษณะให้ชัดขึ้น ก็ลักษณะทั้งหลายย่อมไม่ปรากฏ เพราะอะไรบ้าง? อันดับแรก อนิจจาลักษณะไม่ปรากฏ เพราะผิฏัณฑ์ติบงบไว้