วิสุทธิมรรคแปล ภาค 3 ตอน 2 - ตอนจบ : หน้า 289/329

ประโยคเสน - วิสุทธิมรรคแปล ภาค 3 ตอน 2 (ตอนจบ) - หน้าที่ 288 จุดโวารณาพนันได้ และ ส่วนอาจารย์สั่งกล่าวว่า "(เข้าไม่ได้) เพราะไม่มี (หย่ย) วัดดู" [เข้าเพราะอะไร] ปัญหาหลักขอว่า "เข้าเพราะอะไร" เกี่ยวกับ ท่านระอาในความ เป็นไปต่าง ๆ ของสงฆ์ทั้งหลาย จึงเข้า (นิโรธิ) เสีย ด้วยประสงค์ ว่า "เราจักเป็นผู้ไม่มีมิจฉีด ถึงนิโรธ คือ (เหมือนน) นิพพานเสียดแล้วอยู เป็นสุขในกิฎฐธรรมนี้แหละ" ดังนี้ ['เข้าอย่างไร] ปัญหาหลักขอว่า "อันนี้ การเข้าถิ่นธรรมนั้นไม่ได้อย่างไร" แก้ว่า การเข้าถิ่นธรรมนั้นย่อมมีได้แก่ (พระอริยะชั้นสูง) ผู้เพรียร พยายามด้วยอำนาจแห่งสมณะและวิปัสสนา ทำบุญก็แล้ว ทำเนาว- สัญญาณสัญญาณอทนะแต่ไปอยู่ การเข้าถิ่นธรรมนั้นได้อย่างนี้ ก็แค่ความ (ต่อไป) นี้เป็นความจริงในคำขอขึ้นธรรมนั้น คือ ผู้ใดเพียงพยายามด้วยอำนาจสมณะอย่างเดียว ผู้นั้นได้รับบรรลุ เนาวสัญญาณสัญญาณสมบัติเหลืองฤด ส่วนผู้ใดเพียรพยายามด้วย อำนาจวิปัสสนาอย่างเดียว ผู้ถุนบรรลุสมบัติแล้วก็หยุด ส่วนผู้ใดเพียรพยายามด้วย อำนาจวิปัสสนาอย่างเดียว ผู้ถุนบรรลุสมบัติแล้วก็หยุด แต่ * มหาภิกาเพิ่มเติมว่า แม้ในอูคโภวารา จะมีการเข้าอูปนามตามลำดับบ้างก็ได้ แต่เน้น ไม่เรียกว่า อนุพุทธสมบัติ เพราะขาดไปเสียส่วนหนึ่ง คีอรูปลาน ต้องเข้ารบ ๘ ตามลำดับ จึงจะเรียก อนุพุทธสมบัติ