การศึกษาธรรมในวิชาติมรณ (ตอนจบ) : หน้า 176/329

ประโยคศ- วิชาติมรณแปลภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ) หน้าที่ 176 ผู้ถือว่า สัทธารุณี ในขณะแห่งโลภะปิดมรรค กล่าวว่า สัทธารวมุต ใน ๓ สถานที่เหลือ (คือ ตั้งแต่โลภะปิดผลถึงอรหัตผล) ส่วน บุคคลใดบวมก็การเป็นทุกข์ เป็นผู้อาศัยด้วยอาศัยสิทธิ์ ข อง ได้เฉพาะซึ่งสมาธิธรี บุคคลนั้นเป็นผู้ถือว่า กายสักข์ ในทุกสถาน (คือ ตั้งแต่โลภะปิดมิมรรดินถึงอรหัตผล) แต่ผู้ได้อรูปานแล้วจึง บรรลุอรหัตผล (คือ อรหัตผล) ได้ชื่อว่า อกิโลภาวิมุต ส่วนบุคคลใด มนสิการไปโดยความเป็นอัตตะ เป็นผู้มาได้ด้วยวุฒิ (คือ ความรู้) ย่อมได้เฉพาะบังปัญญาญาณธรี บุคคลนั้นเป็นผู้ถือว่า ธัมมานุสรณ์ ใน ขณะแห่งโลภะปิดมรร (ชื่อว่า วิญญิตตะ ใน สถาน ชื่อว่า ปัญญาวิชิตตะ ในอรหัต ชีวา) จริงอยู่ คำนี้ท่านกล่าวไว้ (ในปฏิมากรรมวรรค) ว่า "เมื่อ ภิกษุมณิการไปโดยความเป็นของไม่เที่ยง สัทธารวมุต ย่อมเป็นอิทธริย์ มีประมาณยิ่ง เพราะความที่สัทธารวมุตประมาณยิ่ง เธอได้โลภปัตติ มรรก เหตุนัน จึงเรียกว่า สัทธารวมุต" แห่งเดียวกันนั้นกว่่า "เมื่ออกมุขุมิการไปโดยความเป็นของไม่เที่ยง สัทธารวมุต ย่อมเป็นอิทธริย์มีประมาณยิ่ง เพราะความที่สัทธารวมุตประมาณยิ่งโลภ-ปัตติผลก็เป็นอันเผ่าให้แจ้งได้ เหตุนัน จึงเรียกว่า สัทธารวมุต" ดังนี้เป็นอาทิ อีกตอนหนึ่งกว่ว่า "กิฏฐิเชื่ออยู่ หูลูท้นได้แล้ว เหตุนัน จึงชื่อ สัทธารวมุต ทำให้แจ้งแล้วในลำดับแห่งงานที่ตนได้ เหตุนัน จึงชื่อ กายสักขี บรรลุแล้วในลำดับแห่งความเห็น (คือโลภา-) * ขุ. ป. ๑๓๑๘๙