ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยคสรุป - วิวัฒนาการแปล ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ) - หน้าที่ 259
[ปาฏิหาริย์]
ข้อว่า “แม้มิทานะกืออย่างนั้น” ความว่า แม้มิทานะก็มิ 3 อย่าง
ดังปรุงกาเหมือนกัน คือวิกัมณะนะ ดั้งปานะ สมุนา-
ปานะ
[วิกัมณะปานะ]
ในปานะ ๓ นั้น การข่มขืนจิตธรรมทั้งหลายมีรวนเป็นต้น
ไว้วั้โลภสมานนั้น ๆ ดูข่มสาหร่ายด้วยหน่วง (กด) ลงไปน้ำ
ที่มีสาหร่าย อันใด อันนี้ชื่อวิกัมณะนะ แต่ในสิกกล่าวแต่
การข่มวิรัซณ์เท่านั้น (ว่าเป็นวิกัมณะปานะ) ว่า “องค์ กาละ
โดยข่มวิรัซณ์ทั้งหลายไว้ แห่งภิญญาผู้เจริญภูมิคณะ” ดังนี้เป็นต้น
พิธาราว่าว่า คำบอกนี้นั้น ท่านกล่าวเพราะการข่มวิรัซณ์นั้นเป็นการปรากฏ
เพราะว่าข่มวิรัซณ์ทั้งหลาย ย่อมไม่ท้วงทับดิษอย่างรุนแรง ทั้งในตอน
ก่อนทั้งในตอนหลังแห่งงานฯ ธรรมอันมีวิริกเป็นต้นย่อมร่วงแต่ใน
ขณะแนวแน่ (แห่งทิฏฐิอานเป็นต้น) เท่านั้น เพราะเหตุนี้ การข่ม
วิรัซณ์จึงเป็นการปรากฏ (แก่นอื่น)
๑. พึงสังเกตไว้ก่อนว่าในตำราที่เรานักธรรมของเรา เรียง ตำผปาน ไว้เป็นข้อที่ ๑
๒. ข้างเรามีขบัญได้ว่า เหมือนเอานิทานบทหนึ่งไว้
๓. ข. ป. ๑๓/๕
๔. มหาวิญญาวายความว่า การข่มวิรัซณ์ได้นั้น ปรากฏแก่คนอื่น ๆ ว่า ท่านผูไม่มีจิตพยายาม
ท่านผู้อภิฤทธปียอมรับเป็นรอย เป็นต้น
๕. มหาวิญญาว่า ตอนก่อนหน้านั้น คือตอนปฏิบัติเบื้องต้นเพื่อบรรลุฐาน ตอนหลังฐาน คือ ตอนได้
-
บามแล้วไปขวนขวายอีก
๖. มหาวิญญาว่า พอออแล้วก็ขึ้นไปอีก