ข้อความต้นฉบับในหน้า
ประโยคสม - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนบวช) หัวข้อที่ 245
ไม่พึงละมุ่งแห่งภาพได้ เพราะกิเลสชาติ (ในสันดานผู้อื่น) นั่น ไม่เป็นสิ่งที่ตนจะพึงละได้
แต่ภูมิลักขณะ-กิเลสชาติบได้รับดี (นั้น) พึงทราบ (ว่าได้) โดยเป็นวัตถุ (คือเป็นปีเกิด) คืบนี้นี่เกิด ความว่า ขันทีทั้งหลายยังได้กำหนดรู้ด้วยวิปัสสนาเกิดขึ้นในจิตใจ ๆ จำแต่ความเกิดขึ้น (แห่งขันธ์เหล่านั้น) ในพบนั้น ๆ กิเลสชาติก็เป็นมูลแห่งวัฏฏะกิเลสก็คือ อานิสงส์ในจิตทั้งหลายยังได้โดยอรรถคือยังละไม่ได้นั้นในจิตทั้งหลายหลายที่เป็นกิเลสนั่น กิเลสทั้งหลายที่นับเนื่องอยู่โดยอรรถคือยังละไม่ได้ ในขันธ์ทั้งหลายของบุคคลใดมีอยู่ นี้ขันธ์ทั้งหลายของ ๆ ผู้อื่นหาเป็นวัตถุดุไม่ อึ่ง คดีนั้นก็ทั้งหลายเท่านั้น เป็นวัฏฏะกิเลสทั้งหลายที่นอนเนื่องอยู่โดยยังละไม่ได้นั้นกามาวจรบั้นทะ ทั้งนั้นก็ยังไงหาเป็นวัตถุดุไม่ ในรูปาวจรบั้นทะและอรูปาวจรทั้งหลายที่นับเนื่องอยู่
ส่วนในพระอริยบุคคลมีพระโสดาบันเป็นต้น กิเลสชาตินั้นเป็นมูลของวัฏฏะนั้น ๆ ในขันธ์ทั้งหลายของพระอริยบุคคลใด ๆ ท่านะ ได้แล้วด้วยกรรมอันนั้น ๆ ขันธ์ทั้งหลายนัน ๆ ของพระอริยบุคคลนั้น ๆ จึงไม่ใช่ออกจากภูมิ เพราะไม่เป็นวัตถุดุากิเลสที่เป็นมูลของอวิชชุ