ระบบสังคมนิยมและเศรษฐกิจแบบผสม : หน้า 40/373

5.2) ระบบสังคมนิยม (Socialism) ระบบสังคมนิยม หมายถึง ระบบเศรษฐกิจที่เกิดจากแนวคิดหลักคือ ต้องการให้ กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินเป็นของส่วนรวมเพื่อลดความบกพร่องของระบบทุนนิยม โดยเฉพาะ การเอารัดเอาเปรียบของกลุ่มนายทุนทั้งหลาย ระบบสังคมนิยมมี 3 แบบหลักๆ คือ สังคมนิยม อุดมคติ สังคมนิยมประชาธิปไตย และสังคมนิยมมาร์กซิสต์หรือคอมมิวนิสต์ (1) สังคมนิยมอุดมคติ (Utopian Socialism) แนวคิดนี้มีมาตั้งแต่โบราณว่าด้วยการจัดสังคมให้ทุกคนมีกรรมสิทธิ์ร่วมกันในทรัพย์สิน และมนุษย์มีความเท่าเทียมกันทั้งในทางสังคม ทางการปกครอง และทางเศรษฐกิจ มีการทำงาน ร่วมกัน ช่วยเหลือกัน อันทำให้สังคมมีแต่สันติสุขปราศจากการทะเลาะ แก่งแย่งชิงดีกัน (2) สังคมนิยมประชาธิปไตย (Democratic Socialism) เป็นระบบเศรษฐกิจที่เกิดจากแนวคิดที่ต้องการให้กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินเป็นของ ส่วนรวมเพื่อลดความบกพร่องของระบบนายทุน แต่ในขณะเดียวกันก็ยังเคารพแนวคิดแบบ ประชาธิปไตยในเรื่องความเสมอภาคและเสรีภาพ แนวคิดนี้เปิดโอกาสให้รัฐบาลเข้ามาสร้าง ความเป็นธรรมแก่สังคม ขจัดปัญหาการเอารัดเอาเปรียบกัน แต่ยังคงไว้ซึ่งเสรีภาพส่วนบุคคล (3) ระบบสังคมนิยมมาร์กซิสต์ (Marxism) ระบบเศรษฐกิจนี้คนทั่วไปมักรู้จักในนามระบบคอมมิวนิสต์ ระบบนี้รัฐจะเป็นเจ้าของ กรรมสิทธิ์ในทรัพย์สิน ปัจจัยการผลิตจะเป็นของรัฐทั้งหมด เอกชนมีกรรมสิทธิ์เฉพาะที่เป็น ของส่วนตัวและสินค้าผู้บริโภคเท่านั้น รัฐจะวางแผนตัดสินใจและดำเนินการทางเศรษฐกิจเอง ประชาชนเป็นเพียงผู้ปฏิบัติตามการดำเนินการผลิตไม่ขึ้นอยู่กับการแสวงหากำไรแต่เป็นไปตาม ที่รัฐวางแผนไว้ในระบบนี้จึงไม่มีเสรีภาพและไม่มีการแข่งขัน 5.3) ระบบเศรษฐกิจแบบผสม (Mixed Economy) เป็นระบบเศรษฐกิจที่ผสมระหว่างระบบทุนนิยมกับระบบสังคมนิยม โดยรัฐบาลของ ประเทศที่ใช้ระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยมได้เข้าไปมีบทบาทและควบคุมกิจกรรมของเอกชน มากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งกิจการที่เกี่ยวข้องกับคนจำนวนมากและต้องเสียค่าใช้จ่ายสูง รวม ทั้งกิจกรรมที่เกี่ยวกับความมั่นคงของชาติโดยอยู่ในรูปแบบรัฐวิสาหกิจต่างๆ ประเทศต่างๆ ใน โลกส่วนใหญ่ใช้ระบบเศรษฐกิจแบบผสมนี้ บทที่ 2 ส ร ร พ ศ า ส ต ร์ ใ น ท า ง โ ล ก DOU 29