ขั้นตอนการบัญญัติสิกขาบท : หน้า 184/373

7.5 ขั้นตอนการบัญญัติสิกขาบท ขั้นตอนการบัญญัติสิกขาบทนั้นมีอยู่ 4 ขั้นตอนด้วยกันคือ 1) มีเหตุเกิดขึ้น 2) พระภิกษุกราบทูลพระสัมมาสัมพุทธเจ้า 3) ประชุมสงฆ์ 4) บัญญัติสิกขาบท ในขั้นตอนการประชุมสงฆ์นั้นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะทรงสอบถามภิกษุที่ก่อเหตุนั้นๆ ขึ้นว่าทำจริงหรือไม่ เมื่อเขายอมรับว่าทำจริง พระองค์ก็จะทรงติเตียน ตรัสถึงโทษของความเป็น คนเลี้ยงยาก บำรุงยาก มักมาก ไม่สันโดษ คลุกคลี และโทษของความเกียจคร้าน แล้วตรัสถึง คุณของความเป็นคนเลี้ยงง่าย เป็นต้น จากนั้นพระองค์จึงตรัสวัตถุประสงค์ของการบัญญัติ สิกขาบทแล้วจึงทรงบัญญัติสิกขาบท ตัวอย่างการบัญญัติสิกขาบท ตัวอย่างต่อไปนี้คือการบัญญัติปาราชิกสิกขาบทที่ 1 ต้นบัญญัติหรือผู้ก่อเหตุให้ต้องบัญญัติพระวินัยครั้งแรกคือ พระสุทินน์เนื่องจากท่านได้ เสพเมถุนกับภรรยาเก่าของท่าน เพราะถูกมารดาและบิดารบเร้าให้ท่านลาสิกขาออกไป เพื่อ สืบสกุลและดูแลมรดกเป็นอันมาก แต่พระสุทินน์ไม่ปรารถนาจะลาสิกขามารดาของท่านจึงกล่าว ว่า พ่อสุทินน์ ถ้าอย่างนั้นพ่อจงให้พืชพันธุ์ไว้บ้าง พวกเจ้าลิจฉวีจะได้ไม่ริบทรัพย์สมบัติของเรา ซึ่งหาบุตรผู้สืบสกุลไม่ได้ พระสุทินน์กล่าวว่า คุณโยม เฉพาะเรื่องนี้อาตมาอาจทำได้ เพราะท่านเห็นว่าไม่มีโทษ เนื่องจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้ายังมิได้ทรงบัญญัติสิกขาบท เมื่อท่านพระสุทินน์ตอบรับแล้วจึง จูงแขนภรรยาเก่าพาเข้าป่ามหาวันแล้วทำการเสพเมถุน เหล่าเทพทั้งหลายมีภุมเทวา เป็นต้น ผู้ได้เห็นเหตุการณ์นั้นจึงกระจายข่าวต่อ ๆ กันไปจนถึงพรหมโลกว่า ท่านผู้เจริญโอ ภิกษุสงฆ์ไม่มี เสนียดไม่มีโทษ พระสุทินน์กลันทบุตรก่อเสนียดขึ้นแล้ว ก่อโทษขึ้นแล้ว ต่อมาพระสุทินน์เกิดความร้อนใจขึ้นว่า เราได้ชั่วแล้วหนอ เราไม่ได้ดีแล้วหนอ เพราะ เราบวชในพระธรรมวินัยที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ดีอย่างนี้แล้ว ยังไม่สามารถประพฤติ พรหมจรรย์ให้บริสุทธิ์บริบูรณ์ได้ตลอดชีวิต เพราะความร้อนใจนั้นท่านจึงซูบผอม เศร้าหมอง มี บทที่ 7 นิ ติ ศ า ส ต ร์ ในพระไตรปิฎก DOU 173