ข้อความต้นฉบับในหน้า
คำสอนของพระราชภาวนาวิสุทธิ์และคุณยายอาจารย์มหารัตนอุบาสิกาจันทร์ ขนนกยูงที่กล่าว
มาแล้วว่า เมื่อคิดไม่ออกก็ให้ออกจากความคิดทำจิตให้สงบแล้วจะพบทางออก
10.5.2 การใช้สมาธิของ อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์
จากประสบการณ์ของไอน์สไตน์ทำให้เขาตระหนักว่า เพียงแค่การอ่านและการคิดนั้น
ไม่เพียงพอต่อการค้นพบกฎหรือทฤษฎีทางวิทยาศาสตร์ แต่ต้องอาศัยการหยั่งรู้ด้วยจิตคล้ายๆ
กับพุทธิปัญญาญาณ
ครั้งหนึ่งไอน์สไตน์ กล่าวสุนทรพจน์ในที่ประชุมใหญ่ของนักวิทยาศาสตร์โลกว่า
“ภารกิจอันสำคัญยิ่งของนักฟิสิกส์ก็คือ การแสวงหากฎหรือทฤษฎีที่ตรงกับความเป็นจริงแห่ง
สากลมากยิ่งขึ้น มันไม่มีวิธีการทางคำนวณหรือตรรกศาสตร์ใด ๆ ที่จะนำไปสู่กฎหรือทฤษฎี
สากลเช่นที่ว่านี้ได้นอกเสียจากการหยั่งรู้ของจิตเท่านั้นซึ่งมีพื้นฐานคล้ายๆ กับพุทธิปัญญาญาณ”
บางครั้งเขาก็บอกว่า “สิ่งมีค่าอย่างจริงแท้ คือ การหยั่งรู้” (The only real valuable thing is
intuition) ไบรอัน โจเซฟสัน (Brian Josephson) นักฟิสิกส์รางวัลโนเบล ปี พ.ศ. 2516 กล่าวไว้
เช่นเดียวกันว่า “ผมได้ค้นพบความลับบางอย่างซึ่งฟิสิกส์ไม่สามารถให้คำตอบได้ ผ่านการนั่ง
สมาธิ”
ขณะทำงานไอน์สไตน์จะมีสมาธิสูงมาก มีใจจดจ่ออยู่กับงานโดยไม่วอกแวกไปสนใจ
สิ่งอื่น มีเรื่องเล่าว่าวันหนึ่งขณะที่ไอน์สไตน์กำลังง่วนอยู่กับการคิดสูตรทางฟิสิกส์เกิดเสียงระเบิด
ดังขึ้นอย่างรุนแรงด้านนอก เพื่อนนักวิทยาศาสตร์พากันขวัญเสีย ในขณะที่ไอน์สไตน์บอกว่าไม่
ได้ยินเสียงระเบิดนั้นเลย เมื่อครั้งที่ไอน์สไตน์ค้นพบทฤษฎีสัมพัทธภาพทั่วไป เขาขังตัวเองอยู่
ในห้องทำงานถึงสองสัปดาห์ ในที่สุดวันหนึ่งเขาก็เดินลงมาจากชั้นบน ยื่นกระดาษสองแผ่นให้
ภรรยาดู แล้วบอกว่า นี่ไง ทฤษฎีสัมพัทธภาพ
ในเวลาคิดปัญหายากๆ ไอน์สไตน์จะใช้วิธีเดินไปเดินมาอย่างมีสมาธิคล้าย ๆ กับการ
เดินจงกรม บาเนส ฮอฟมันน์ นักฟิสิกส์ที่เคยร่วมงานกับเขาเล่าว่า.... ไอน์สไตน์จะเดินกลับไป
กลับมา โดยใช้มือบิดผมสีเทาที่ยาวฟูของตัวเองเล่น... ท่าทีเคลิ้มฝันเหมือนกำลังตกห้วงภวังค์
จะปรากฏขึ้นในสีหน้าของเขา... คิ้วไม่ขมวดมุ่น คงมีแต่เพียงการสื่อสารภายในที่สงบเท่านั้น
เวลาผ่านไปเรื่อย ๆ แล้วทันใดนั้นไอน์สไตน์ก็หยุดเดิน ใบหน้าผ่อนคลายลง ปรากฏเป็นรอยยิ้ม
อันนุ่มนวล เขาได้พบวิธีการแก้ปัญหาแล้ว
สม สุจีรา (2550). “ไอน์สไตน์พบ พระพุทธเจ้าเห็น” หน้า 116,117,120,123,130.
286 DOU สรรพ ศ า ส ต ร์ ในพระไตรปิฎก