การประสานงานและความร่วมมือในพระพุทธศาสนาและการรัฐบาล : หน้า 105/390

สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณสมเด็จพระสังฆราช(กิตฺติโสภณมหาเถระ) ០០៨ สุจริต แต่วาจายังไม่สนิท และใจยังมุ่งเพื่อทุจริตอยู่ การทำก็ย่อมจะไม่เป็นสุจริตเรียบร้อย ตลอดไป ต่อพร้อมทั้งไตรทวารจึงจะสำเร็จประโยชน์ด้วยดี ฯ แม้ผู้ประพฤติธรรมก็จำต้อง ปรารถนาสหกรณ์แห่งผู้อื่นด้วย ไม่อย่างนั้นก็ยากที่จะทำได้ตลอด ยิ่งหรือหย่อนไปไม่สมกัน ความ เป็นอันหนึ่งอันเดียวจักไม่มี เพราะอย่างนี้ สมเด็จพระบรมศาสดาจึงครบบัญญัติสิกขาบทตาม สมควรแก่เหตุ เพื่อเป็นบรรทัดแห่งความประพฤติของภิกษุทั้งหลาย ด้วยทรงมุ่งหมายจะให้ตั้งอยู่ ในสีลสามัญญตาความสม่ำเสมอกันโดยศีลจึงมีชื่อเรียกสิกขาบทว่า สาชีว์ สาชีพ โดยอรรถว่า เป็นเครื่องอาศัยเป็นอยู่ร่วมกัน ภิกษุผู้ประพฤติสมควรแก่สิกขาบทนั้น เรียกว่า สิกขาสาชีว สมาปนโน ผู้ถึงพร้อมด้วยสิกขาเป็นสาชีพ กล่าวคือเป็นผู้ถึงพร้อมด้วยสหกรณ์ผู้หนึ่ง ฯ สมเด็จ พระบรมศาสดากับพระสาวกร่วมฉันทะช่วยกันประกาศพระศาสนา นำมหาชนออกเสียจากอธรรม ให้ตั้งอยู่ในธรรม เป็นอันบำบัดเสียซึ่งวิบัติ นำเข้าไปสู่สวัสดี จาริกไปถึงไหน ยังประโยชน์ให้เกิด ไปถึงนั้น จึงมีคำสรรเสริญเรียกพระบรมศาสดาว่า พระธรรมราชา พระเจ้าแห่งธรรม เรียกพระ สารีบุตรว่า พระธรรมเสนาบดี จอมทัพฝ่ายธรรม เรียกพระสงฆ์ว่า ธรรมเสนา กองทัพฝ่ายธรรม เทียบด้วยยุทธเสนากองทัพอันทำยุทธ์ ซึ่งยกไปถึงไหน ทำอนัตถพินาศไปถึงนั้น ฯ พระศาสดา และพระสาวกอาศัยสหกรณ์ความทำร่วมกัน ช่วยกันประดิษฐานพระพุทธศาสนาขึ้นไป ประโยชน์สุขแก่โลกด้วยประการฉะนี้ ฯ เพื่อ สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า ทรงตั้งนายกรัฐมนตรีด้วยพระราชวิจารณญาณทรง มองให้จัดตั้งคณะรัฐบาลก็ด้วยทรงตระหนักในพระราชหฤทัยว่า จักสามารถคุมสหกรณ์แห่งคณะ รัฐบาลให้เป็นไปสม่ำเสมอ นำประเทศชาติให้เจริญรุ่งเรืองโดยสวัสดี มีพระบรมราชโองการให้ตรา พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวงทบวงกรม และพระราชกฤษฎีกาจัดระเบียบราชการในกรม กระทรวงนั้น ๆ ก็เพื่อบำรุงสหกรณ์แห่งราชการให้ดำเนินไปโดยสะดวก และที่ได้จัดตั้งกระทรวง วัฒนธรรมและกระทรวงสหกรณ์ขึ้น ก็เพื่อแนะนำสั่งสอนควบคุมประชาราษฎร์ให้มั่นคงในศีลและ ให้รู้จักประโยชน์แห่งสหกรณ์ และช่วยเป็นกำลังอุปถัมภ์บำรุงให้สหกรณ์นั้น เป็นไปสะดวก เพื่ออำนวยประโยชน์ให้ประชาราษฎร์มีทรัพย์สมบัติเป็นหลักฐาน เกื้อกูล กันและ กัน นี้เป็นสหกรณ์ภายใน ฯ ทรงรักษาความปรองดองมีพระราชไมตรีกับต่างอาณาจักร ก็เพื่อ ประโยชน์ด้วยกันทั้ง ๒ ฝ่าย นับว่าเป็นสหกรณ์ในระหว่างประเทศ ฯ อนึ่งการที่รัฐบาลแห่ง ธรรมอันดีงาม สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้าได้เข้าเป็นสมาชิกแห่งองค์การสหประชาชาติและ