พระราชกุศลและการบำเพ็ญบุญ : หน้า 205/390

อาทิทานมัยสีลมัยภาวนามัยบุญกิริยา เป็นไปในพระพุทธพิรัตนตรัยอดิศัยอนุตตรบุญเขต ประกอบสมณเพศบริษัทเป็นต้น ทรงแผ่พระราชกัลยาณจิตถวายส่วนพระราชกุศล อุทิศส่วนพระ ราชกุศล พระราชทานส่วนพระราชกุศลในอดีตพระมหากษัตริยาธิราชเจ้าทุกพระองค์ ในเทวนิกร ทุกสถาน ในทุกพระองค์ทุกท่านผู้อภิบาลป้องกันรักษาพระมหาราชาธิราชเจ้าและสถาบันทั้งปวง ทรงแผ่พระราชกุศลด้วยพระมหากรุณาธิคุณใหญ่หลวง เพื่อความเจริญความเกษมสุขสวัสดี ไปใน พระราชวงศ์ มุขมหาอมาตย์มนตรีสภาเสวกามาตย์สมณชีพราหมณ์อาณาประชาราษฎร์ทั่งทั้งนั้น พระราชกุศลย่อมประมวลกันเป็นมงคลวิเสส เหตุให้ทรงได้รับไมตรีหิโตปเทศกัลยาณจิตน้อมถวาย พระพรชัย จากสรรพเทพน้อยใหญ่และมนุษย์ให้ทรงบริสุทธิ์สถาพรในพระสิริราชัยมไห ศวรรยาธิปัตย์ เจริญพระชนมายุพระราชสิริสวัสดิ์เกษมจากสรรพโรคสรรพอุปัททวันตราย อนึ่ง พระราชกุศลทั้งหลาย ที่ทรงบำเพ็ญแล้วด้วยดี ย่อมเป็นบุญราศี บุญนิธิสุขบาย มงคลวิเสสปโยคสมบัติ วิวัฒน์ให้สัมฤทธิ์อิฏฐ์กันตมนาปผล คือ อายุ วรรณะ สุข ยศ สวรรค์ สมด้วยนิคมคาถา ประพันธ์แห่งพระสูตรพุทธภาษิต ตรัสประทานโอวาทแก่อนาถบิณฑิกคฤหบดี ว่า อายุ วัณณ์ ยส์ กิตติ รติโย ปตฺถายาเนน สค์ อุจจากุลีนต์ อุฬารา อปราปรา ។ เป็นต้น มีความว่า เมื่อนรชนปรารถนา อายุ วรรณะ ยศ เกียรติ สรรค์ ความเกิดในตระกูล สูง และความยินดีเกษมสุขยิ่ง ๆ ขึ้นไป พึงบำเพ็ญความไม่ประมาทให้ยิ่ง ๆ ขึ้นไปในสันดารเถิด สามารถเป็นบ่อเกิดแห่งกุศลและคุณที่ประสงค์ บัณฑิตทั้งหลายย่อมสรรเสริญความไม่ประมาทใน บุญกิริยา การทำบุญทั้งหลายอันเป็นไปในกายวาจาจิตและกุศลสุจริต ซึ่งเป็นไป ณ ภูมิ ๔ คือ กามาวจร รูปาวจร อรูปาวจร โลกอุดรทุกประการ บัณฑิตชนผู้ไม่ประมาทแล้วย่อมยึดประโยชน์ ทั้งสองไว้ได้ คือประโยชน์ในทิฏฐธรรมภพนี้และประโยชน์เป็นไปในสัมปรายภพหน้า เพราะ อาศัยความบรรลุประโยชน์ที่ประสงค์ทั้งภพนี้และภพหน้า ท่านจึงสรรเสริญผู้ทรงปัญญาว่า เป็น บัณฑิต ดำเนินไปในประโยชน์กิจด้วยปัญญา ความไม่ประมาทเป็นเหตุให้บัณฑิตชาติยึดประโยชน์ ทั้งสองไว้ด้วย ประการฉะนี้ พระราชกุศลบุญราศี ซึ่งสมเด็จบรมบพิตรพะราชสมภารเจ้าทรงบำเพ็ญโดยกำลังพระ ปัญญาบารมีและอัปปมาทธรรม เป็นปฏิปทาในอิฏฐวิบุลผล มีอายุ เป็นต้น เป็นไปโดยชอบต้อง ตามสุคโตวาทสัมมาปฏิบัติด้วยประการฉะนี้ สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก ๒๑๐