ข้อความต้นฉบับในหน้า
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร)
๒๙๗
ก็นิยมนับถืออวยชัยพระพรทั่วไป สมเด็จพระบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้า ทรงเลือกได้มุขอ
มาตยาธิบดี ที่สามารถให้เป็นประธาน ก็อาจวิจารณ์ราชกรณียกิจให้ลุล่วงไม่อากูล เป็นพระกำลัง
เพิ่มพูนพระราชอิสริยยศพระบรมเดชานุภาพ
ทั้งแผ่พระเกียรติให้ไพศาลทั่วนานาประเทศ ดัง
ปริณายกรัตนแลคฤหบดีรัตน์อันพิเศษของพระเจ้าจักรพรรดิราชผู้สามารถในราชการ
ทั้งฝ่าย
พระ
ทหารพลเรือน อันเป็นหน้าที่ของตนเป็นตัวอย่าง พระคุณข้อนี้ได้ในบาลีว่า สีลวนต์ อิต วา ปุ
ริส์ วา อาธิป เจ ฐเปนฺติ ตั้งสตรีหรือบุคคลผู้มีศีลให้เป็นพ่อบ้านแม่เรือน
ราชอาณาจักรจะทรงความเป็นอิสรภาพอยู่ยืนนานได้ จำต้องอาศัยคุณสมบัติ ๔ ประการ นี้คุม
กันเข้าเป็นจตุรงคสามัคคี สนับสนุนกันแลกันให้ดำรงคงมั่นตามหน้าที่ การแสวงหาของที่หายนี้
เป็นธรรมเครื่องควบคุมไม่ให้กระจัดกระจายการบูรณะนั้นเป็นเครื่องป้องกันสิ่งที่คุมไว้ให้สลาย
ออกจากกัน การรู้จักประมาณเป็นธรรมเครื่องหยั่งรู้ความพอดี ในสิ่งที่คุมแลป้องกันไว้นั้น จัก
เป็นไปอย่างไร การตั้งผู้ที่สามารถไว้ในหน้าที่ เป็นธรรมเครื่องปกครองอันดี ให้กิจนั้นดำเนิน
ไปสู่วิถีจนสุดสามารถอันไม่เหลือวิสัย
พระราชกรณียกิจฝ่ายพุทธจักรแลฝ่ายพระราชอาณาจักร
ซึ่งได้รับพระราชทานถวาย
วิสัชนามานี้ เป็นรัฏฐาภิบาลโนบาย โดยเอกเทศเข้าในมงคลวิเศษอีกประการหนึ่ง เป็นคำรบ
๒.
สมานัตตตา รัฏฐาภิปาลโนบาย มีเนื้อหาโดยสังขิตตกถา ดังรับพระราชทาน
ถวายวิสัชนามา ด้วยประการฉะนี้
๑