ข้อความต้นฉบับในหน้า
๑๕๒
สมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก
เป็นผู้รับสนองพระราชดำริทั้งปวง เป็นไปด้วยพระบารมีใหญ่หลวงสูงส่ง นี้ก็ด้วยทรงมีพลวัฑฒน
ธรรม ข้อ อมัจจพละ กำลังคืออำมาตย์
อภิชัจจพละ
คือกำลังพระชาติสูง สมเด็จพระบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงกล่าว
แสดงไว้ว่า ผู้เกิดในสกุลสูงนั้น ในอดีตชาติเป็นผู้อ่อนน้อมต่อผู้ควรได้รับความอ่อนน้อม ด้วย
เหตุนี้ผู้เกิดในตระกูลสูงจึงมีปกติมีกิริยาวาจาสุภาพ
อ่อนโยนนุ่มนวลงดงามติดมาแต่อดีตชาติ
สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้าทรงที่พระชาติสูงสุดในมวลมนุษย์ชาวสยาม
พระราชจริยา
วัตรที่นุ่มนวลงดงามทำให้ทรงเป็นที่เทิดทูนจงรักภักดี ด้วยใจจริงเหนือผู้ใดอื่นทั้งหลายทั้งนั้น พระ
ราชปรารถนาสารพันมีผู้โสมนัสยินดีที่จะได้มีส่วนสนองให้สำเร็จสัมฤทธิ์ด้วยดี
พลวัฑฒนธรรม คือ อภิชัจจพละ กำลังพระชาติสูง
นี้ก็ทรงมี
ปัญญาพละ คือ กำลังพระปัญญา ในบรรดาคุณสมบัติทั้งปวง ปัญญาเป็นเยี่ยม
ความสำเร็จไม่ว่าเล็กน้อยหรือใหญ่ยิ่ง เกิดได้ด้วยมีปัญญาพาเริ่มต้นและพาดำเนินไปสู่จุดหมาย
ทั้งนั้น เช่นโครงการมากหลายเพื่อพัฒนาประเทศชาติ ที่เกิดแต่พระราชดำริล้วนอำนวย
ประโยชน์อย่างยิ่งแก่ประเทศชาติประชาชน ก่อนหน้าโครงการพัฒนาล่าสุด คือโครงการพัฒนา
ลุ่มแม่น้ำบางนรา จังหวัดนราธิวาส ซึ่งมีน้ำเค็มและกร่อยเกือบตลอดปี ไม่สามารถใช้อุปโภค
บริโภคและทำเกษตรได้ ทรงมีพระราชดำริให้พัฒนาลุ่มน้ำบางนรานี้เพื่อกักเก็บน้ำจืดไว้ใช้อุปโภค
บริโภคและทำการเกษตร และเพื่อป้องกันไม่ให้น้ำเค็มไกลเข้าไปทำลายพื้นที่เพาระปลูก รวมทั้ง
เพื่อระบายน้ำมิให้เกิดอุทกภัย โครงการพัฒนาลุ่มน้ำบางนราเป็นโครงการใหญ่ กำหนดจะต้อง
เวลากว่าสิบปีจึงจะสำเร็จเรียบร้อย ผลเต็มที่
โครงการพัฒนาล่าสุดเพิ่งทรงมีพระราชดำริในคราวเสด็จพระราชดำเนินแปรพระราชฐาน
ไปประทับ ณ พระตำหนักภูพานราชนิเวศน์ ในเดือนตุลาคมที่ผ่านไปนี้ คือ โครงการพัฒนาลุ่ม
น้ำก่ำ ที่จังหวัดสกลนครและนครพนม เพื่อช่วยระบายน้ำมิให้ท่วมสองฝั่งในฤดูฝน และเก็บกัก
น้ำไว้ในลำน้ำก่ำ เพื่อให้ราษฎร์ได้ใช้อุปโภคบริโภคและทำการเกษตรได้ ให้มีจำนวนน้ำมากที่สุด
ความสำเร็จผลแห่งโครงการพัฒนาตามพระราชดำริทั้งปวง
เกิดได้ด้วยทรงมีพลวัฑฒน
ธรรมข้อ ปัญญาพละ กำลังคือปัญญา เป็นที่ประจักษ์และเป็นที่ยอมรับว่า ผลสำเร็จ ทั้งน้อยทั้ง
ใหญ่เป็นไปด้วยพระปัญญาบารมี อันเกิดแต่พระมหากรุณาโดยแท้