มังคัดทับปีน แปล เล่ม ๒ : หน้า 1/356

ประโยค - มังคัดทับปีน แปล เล่ม ๒ - หน้าที่ 1 มังคัดทับปีน แปล เล่ม 2 พระนครความแห่งจากที่ 3 (๑๐๕) พึงทราบวินฉัยในจากที่ 3: ความเป็นผู้มีสุดยอด ชื่อว่า พาหุลังจะ ความเป็นผู้อ่านในหัตถกรรมอย่างใดอย่างหนึ่ง ชื่อว่า คิผละ แม้ในภูมิแหงวาสุจฺจสูตร ในชมภูนิคม นั่น ก็กล่าวว่า "ความเป็นผู้อ่านในหัตถกรรม" ชื่อว่า คิผละ เพราะ อรรคว่าถินุต้องศึกษาด้วยอุตฉายัน ฯ." กฎสำหรับฝึกกัต กายวาจาและจิต อธิบายว่า "เครื่องกัน เครื่องห้ามกามภาวนา และจิตเหล่านั่น จากอาบัดบ้าง จากโทษเครื่องที่อาบบ้าง จาก อุตถกกรรมบ้าง ตามสมควร" ชื่อว่า วิปาย ส่วนในอรรถ๑๑๕ ทั้งหลายมีสมุนปสาทิกเป็นต้น ท่านกล่าวมาว่า เพราะเทียบกัน อย่างเดียวว่า "กิฎบายนั้น ย่อมฝึกกายด้วย วาจาด้วย เพราะเกียดกัน เสียซึ่งอัตถราชาทางกายและทางวาจา เหตุนี้ อุบายนี้จึงชื่อว่า วิบายนะ" ในอรรถกถาท่านกล่าวว่า "บวว่า ศึกษาดีแล้ว คือ สำเหนียกแล้วด้วยตั้วตัว บวว่า กล่าวแล้ว คือกล่าวแล้วด้วยดี ศัพท์ว่า ยา เป็นศัพท์แสดงอรรถไม่จำกัด คำเปล่ง คือคำเป็นทาง ๓. สมนะ ๑/๒๕๒ ปรมิตโชติภา ขุททกปุราณะ ๑๔๔.